Çarlık Rusyasının propagandacılarından biri olan I. Drozdov bile “Böyle ve bu ölçekte bir felaket, insanlığın başına nadiren gelmiştir.” diye yazmıştı. Gerçekten de onbinlerce Çerkes Karadeniz'in dibinde yatıyor. Hayatta kalanlar yabancı ülkelerde büyük zorluklar yaşadılar ve ellerinden geldiğince Orta Doğu ülkelerine ve diğer ülkelere yerleşmek zorunda kaldılar.
Bu nedenle Çerkesler, anavatanlarına geri dönmeleri gerektiğine karar verdiler.
1872'de 8.500 Çerkes ailesi anavatanlarına geri dönmek için dilekçe verdi. Ancak İmparator II. Alexander "Geri dönmeleri söz konusu bile değil." Bu, Çarlığın, Rus tarihinde benzeri olmayan çarlığın soykırımıydı.
Osmanlı hükümeti, Kafkas dağlılarının Türkiye'ye yerleştirilmelerine çok olumlu yaklaştı, çünkü bunu Osmanlı İmparatorluğu'nun Hıristiyan halkları arasındaki Müslüman nüfusunu artırma fırsatı olarak gördü.
Rus konsolosu Moshnin, "...nüfusun Müslüman unsurunun Çerkeslerle güçlendirilmesi için gerekli olan yerlere yerleştirildiler." diyor...
(KAYNAK: Jamikhov K.F)