Kısa bir süre önce "Çerkes Bayrağı Günü"nü kutladık. Bizim için konu çok net: Çerkes Bayrağı, Çerkes halkının bağrından çıkmış, yüzlerce yıllık birikiminin ürünüdür. Zaten Çerkesler dünyada bayrak veya flama taşıyan en eski halklardan biridir. Bu nedenle Urquart veya başka birinin bizim için bayrak yapmış olması ihtimali yoktur.
Hala bu söylemlere inanmak ise biraz garip!
Urquart ile ilgili yapılan spekülasyonların doğru olmadığını söyleyen Edmund Spencer, o yıllarda etkili bir İngiliz yetkiliydi. 1830'lu yılların başlarında, Cenevizli bir doktor kimliği altında Çerkesya'yı gezmiş, Çerkeslerin geleneklerini, şarkılarını, efsanelerini yerinde gözlemişti.
E. Spencer, Çerkeslerin ( Adığelerin ) ulusal bayrağını ilk tarif eden ve eskizlerini yapan kişidir.
Çerkesya Gezisinden sonra bir kitap yazdı ve yayınladı. E. Spencer'ın kitabında ( sayfa 270-271) Çerkes bayrağı ile ilgili şöyle yazar:
“... silahlarını boşaltırken, geleceğinden önceden haberdar oldukları lideri görmek ve selamlamak için çok sayıda cesur asker çadırlardan ve çalılıklardan meydana doğru koştular. Birkaç saniye içinde asil yüzlerce Çerkes vatanseveri tarafından kuşatıldık; bazıları ülkelerinin sade kostümünü giyerken, diğerleri parlak dövme zırhlar giyiyordu.
O zaman cesur lider Hirsis-Sultan-Oğlu, ( Хирсис-Султан-Оглоу ) İstanbul'dan gelen, Osmanlı İmparatorluğu'nda yüksek bir statüye sahip bir Çerkes prensesinin elleriyle işlediği ulusal bayrağı açtı.
Uzun zamandır beklenen ulusal bayrağı görünce, binlerce kılıç havaya kalktı ve muazzam kalabalıktan muazzam bir sevinç çığlığı yükseldi. Anavatanlarını savunmak için daha önce hiç bu kadar büyük bir coşku veya kararlılık görülmemişti.
Ortak tehdit, başarıya ulaşmak için ilk ve en gerekli unsur olarak kalplerinde birlik ihtiyacı duygusu uyandırdığından, ülke çapında herkes Ruslara asla boyun eğmemeye, onlarla hangi nedenle olursa olsun bir ticari ilişki veya bağ kurmamaya yemin etti.
Liderler ve kabileler arasında devam eden düşmanlıklar durduruldu; şimdiye kadar birbirlerinin topraklarını harap eden Çerkesler, şimdi el ele vermiş, en yakın kardeşlik bağlarıyla birleşmişlerdi..."
281. sayfadaki kitabın orijinal metninden İngilizce alıntı şöyle:
"... and, as a symbol of their union, arranged a national flag: the device consists of three gold arrows, crossed on a green field, over which are several white stars, representing the number of independent tribes united in the confederation." (... Birliklerinin sembolü olarak, üç altın okun yeşil bir zemin üzerinde kesiştiği ve bir konfederasyonda birleşmiş bağımsız kabilelerin sayısını temsil eden beyaz yıldızların bulunduğu ulusal bayrakta tasvir edildi..."
E. Spencer, D. Urquart'tan önce Çerkeslerin ulusal bayrağını gören ilk kişiydi ve bayrağın Osmanlı İmparatorluğu'nda yüksek statüye sahip bir Adıge prensesi tarafından nasıl üretildiğini de anlatmıştı.
Bu nedenle Çerkes bayrağının ilk ortaya çıkışı ile ilgili diğer yorumlar spekülasyon olarak kabul edilmelidir.
Kaynak: Адыги.RU
Çerkesya Hareketi Haber Merkezi