EN ESKİ DÖNEMLERDEN GÜNÜMÜZE ADIGE ÜLKESİ (ÇERKESYA)

29 Ocak 2013   Yazan: Avl’e Pşımaf (Аулъэ Пщымаф) (хъугъэ-шIагъэхэм къызэрахафэрэр) Çerkeslerin yaşadığı toprakların geçmişine ilişkin bilgilere değişik kaynaklarda rastlanabiliyor. Ulusun tarihine ilgi duymayan tek kişi bile aramızda yoktur diyebilirim. “Ben bir Çerkes’im, ben bir Adıge’yim”  diyen biri, üzerinde barındığı toprağın geçmişine, burada olup bitmiş olaylara duyarsız kalamaz, kalmamalı. Bu tür konularla sizleri bir araya getirmek için gazetemizde “Çerkeslerin Dünyası” (Адыгэмэ ядунай) adlı bir sayfa açmış bulunuyoruz. En eski dönem (İlkel komünal sistem dönemi) 300 bin- 220 bin önce. Bugünkü Kuban Irmağı havzasında Acheulian kültürü (Alt Paleolitik/ Eski Taşçağı orta katmanı) insanları yaşıyorlardı. Fortelyanki ve Psekups ırmakları arasında çakmak taşından yapılma aletler bulunmuştur. 150 bin yıl önce. Kuban Havzası Orta Acheulian insanları bölgesiydi. Bölgede onlara ait 50 kadar  yerleşim yeri kalıntısı (саугъэт) bulunmuştur. Orta Hacoh (Среднехаджохскэ; güneyde, Maykop ilçesinde) yerleşimi bunlardan biridir. 100 bin-  40 bin yıl önce. Acheulian insanlarını Moustérien   (Orta Paleolitik) insanları (soyu) izliyor. Kurcıps, Luçkovski, Semiyablonovski, Urupski, Psefirski, Gubski ve Dahovski yerleşimlerinde taştan yapılma alet- edevatlar, eşyalar bulunmuştur. Monaşeski Mağarası (Монашеские) ve buradaki ayin yeri ortaya çıkarılmıştır. 40 bin- 11 bin yıl önce. Eski dönemde, yani Taşçağı dönemi insanları Kuban Havzasında yaşıyorlardı. Kamennomostki (Maykop ilçesinde) yerleşimi (istasyonu) ve Gubs istasyonu (barınağı) bunu kanıtlıyor. 10 bin- 5 bin yıl önce. Mezolitik Çağ (Orta Taş Çağı), ardından Neolitik Çağ (Cilalı Taş Devri) döneminde Kuban Havzasında yaşayan insanlar hayvan yetiştiriyorlardı. Bu insanların barındığı mağaralar da bulunmuştur. Adıge maq, 22 Ocak 2013 Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız