1920 yılının Aralık ayında, Kuban-Karadeniz Bölgesel Devrim Komitesi, Kuban ve Karadeniz bölgelerinde yaşayan dağlıların sorunlarını ele aldı ve bağımsız bir idari birimde örgütlenmelerinin "arzu edilir" olarak kabul edildiği bir karar yayınladı.
2-8 Mart'ta Krasnodar'da düzenlenen Kuban-Karadeniz Bölgesi Dağlıları II Kongresi'nde, özerklik sorunu gündeme geldi ve bir Yürütme Komitesi seçildi.
25 Mayıs 1921'de, Rusya Komünist Partisi (b) bölge komitesi, Kuban ve Karadeniz bölgelerinin dağlılarını ayrı bir idari birime ayırma ihtiyacına ilişkin bir karar yayınladı.
Aynı yılın 31 Mayıs'ında Gorsk İcra Komitesi, Kuban-Karadeniz Bölge İcra Komitesi tarafından, bölgesel olana bağlı ayrı bir komite olarak onaylandı.
Tüm bu konular, 7 Temmuz 1921'de Karadeniz Bölgesi Şapsughlarının 1. kongresinde tartışıldı. (FOTOĞRAFA BAKINIZ).
Çerkeslerin özerkliği sorunu, 7-10 Aralık 1921 tarihleri arasında toplanan III. Bölgesel Sovyetler Kongresi'nde kısmen çözüldü. Şapsug temsilcileri de kongre çalışmalarına katıldılar.
Milliyetler Komiserliği'nin 26 Ocak 1922'de yaptığı toplantıda, Trans-Kuban Çerkeslerinin "Çerkes Özerk Bölgesi"nin kurulmasına karar verildi.
27 Temmuz 1922'de, Tüm Rusya Merkez Yürütme Komitesi Başkanlığı, Çerkes ( Adığe ) Özerk Bölgesi'nin oluşumu hakkında bir kararı kabul etti.
Ama Şapsugh'lar bu özerk bölgeye dahil edilmediler. Resmi sebep, "Kuban Çerkeslerinden uzak olmaları"ydı.
III. Şapsugh Kongresi, mevcut durumu görüşmek üzere 4 Eylül 1922'de toplandı. Reddetme nedenlerine katılmadıklarını ifade eden delegeler, önce, önceki kongrelerinin Adıge Özerk Bölgesi'ne katılma kararını iptal ettiler; ardından oybirliğiyle "Şapsugh Özerk Cumhuriyeti"nin kurulması kararı aldılar.
Başkanlığını Allalo Mus ( Аллало Мус )un yaptığı kongrenin sekreterliğine Agui köyü sakinlerinden Naguç Yusuf ( Нагуч Юсуф ) seçildi.
Naguç Yusuf, delegelere yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Anayasa bize kendi kaderini tayin etme özgürlüğü verdi, bu yüzden 'Şapsughya Sovyet Cumhuriyeti' ilan etmeyi öneriyorum"...
Kaynak: ADIG.RU
Çerkesya Hareketi Haber Merkezi