Prof Dr JOHN COLARUSSO İLE SÖYLEŞİNİN GENİŞ BİR ÖZETİ - 6 -

( Tamamını Kafkas Dernekleri Federasyonu Youtube kanalında sesli ve görüntülü olarak izleyebilirsiniz. )

Ayla Bozkurt Applebaum: Dünya sahnesinde Çerkeslerin daha görünür olmasının çok faydalı olacağı bir çok alan var diye düşünüyorum.

John Colarusso : Evet. Ulus olma arayışında bir halk. Kürtlerde benzer bir konumdalar. Toprakları var ama bölünmüş durumda. Sorun bu. Çerkeslerin toprakları bölünmüş durumda.

Moskova, Kremlin’de Çerkeslerin dönüş yapmaları halinde oradaki halklarla, yerelde sorunlar yaşanabileceği konusunda çekinceler ve korkular var. Karaçay Balkar’daki Dağlı Türklerle…

Ama bildiğiniz gibi Balkan Savaşı sırasında Balkanlardan dönüş yapan Çerkesler var. Aralarında sorun olmadı.

Bence Çerkeslerin önemli özelliklerinden biri de bağlılıkları. Yaşadıkları ülke neresi olursa olsun o ülkeye bağlı kalıyorlar ve hatta orayı canları pahasına savunuyorlar. Bunun için geçmişte yaşamış savaşçı nesillerin mirasından güç alıyorlar.

Çerkeslerin dönüşü için en iyi en basit model veya örneklerden birinin Çeçenler olduğunu düşünüyorum. Hükümete danışmanlık yaptığım zamanlarda Kremlin ile oldukça yakın çalıştım. Bir defasında, birlikte çalıştığım ve çok iyi bir yönetici olan Oleg Tsarov’a Çeçen Halkının ulusal çıkarlarıyla Rusya’nın ulusal çıkarlarının o dönemde örtüştüğünü ve istikrarlı ve Rusya’yı gözeten, güçlü bir sınıra ihtiyaç duyduklarını söylemiştim. Çeçenler, Kafkasya’daki kendi parçalarında bunu yaptılar.

Çerkeslerin dönüşünü sağlayıp Karaçayları, Abazaları ve Kazakları içlerine alacak şekilde birleşmelerine izin verilirse, Çerkesler hoşgörülü bir halk oldukları için onlarında uyum içinde yaşamalarını sağlayacaklardır. Kafkasya’nın kendilerine ait bölgesine istikrar getirecektir. Kuzeybatı Kafkasya, Osetya ve Çeçenya ile uyum sağlanması gerekiyor. İnguşetya da var.

Şu anda o bölgede gerilim var. Bence Rusya’nın istikrarlı bir güney sınırı olabilir. Rusları çok kaygılandıran konulardan biridir bu. Rusların sınırları çok doğal olmadığı için güvenlik konusunda hep çok kaygılı olmuşlardır.

Nürnberg’de toplumun liderlerinden birisine bu konuyu açmıştım. Bana Rusya’da kimsenin bu konuyla ilgilenmediğini söyledi. Kimse cesaret edip bu sorunla yüzleşmek istemiyor. Uğraşmak istemiyorlar. Maalesef, öyle.

Ayla Bozkurt Applebaum: Sizce üç Çerkes bölgesinin birleşme olasılığı var mı? En azından Adığey Cumhuriyeti, Kabardey Balkar ve Karaçay Çerkes birleşebilir mi?

John Colarusso: Böyle bir başlangıç olabilir. Bence eski Çerkes topraklarının bir benzeri yaratılmalı ve Karadeniz’e kadar genişletilmeli.

Abhazya’daki durum ne olursa olsun, orada çok sağlam bir destekleri var. Karadeniz kıyısında, güney cenahını zaten güvence altına almış durumdalar. Bunu ABD’nin Dışişleri Bakanlığı’nın düşüncesizliğine de borçlular.

Şapsığ topraklarını da alacak şekilde eklemeler yapılabilir. Böylece güney sınırlarını güvence altına alabileceklerini düşünüyorum.

Bunu Romalılar yapmıştı. Romalılar; Abhazya, Gürcistan ve Ermenistan’ı Sasanilere karşı tampon işlevi görmesi için oluşturdular. Doğu Romalı Bizanslar… Sınırları güvence altına almak için kullanılan bu yöntem zaman içinde değerini kanıtlamıştır.

Sınırlarınızı büyük aracı devletler sizin için güvence altına alır.

Çeçenler özelinde başarı sağlandı. Dağıstan’da ise hala yaşanmakta olan derin acılar var. Oradaki durumu çözmek çok zor olacaktır. Ancak en azından Çeçen sorunu şu anda iyi kötü bir istikrara kavuşmuş durumda. Liderini onaylamıyorum. Zaman zaman çok kötü şeyler yapıyor, ama yine de Kadirov durumu stabilize etmeyi başardı....