Rus-Çerkes Savaşının Kadın Liderlerinden Biri: Hanifa Kazi

Çerkes kadını yanlış olarak, sadece fiziksel güzelliği ve ev kadınlığı veya sadakati gibi özelikleri ile anlatılır. Halbuki Çerkes kadını, aynı zamanda yurtseverdir, savaşçıdır.

Çarlık Rusya sına karşı elde silah savaşmış, liderlik etmiş, Çerkesya işgal edildiğinde düşmana esir düşmektense ölümü seçmiştir.

Bu savaşçı Çerkes kadınlarından biri ünlü Şapsığ lideri Muhammed Kodzhaberduko'nun eşi Hanifa Kazi'dir. 

Şapsığ lideri Muhammed Kodzhaberduko, Hanifa Kazi'ye kur yaptığında, Muhammed'i kınayan kız şunları söyler: “Babam ve erkek kardeşim vatanlarını savunurken öldüler. Eğer tüm Şapsığ savaşçıları gelin ararlarsa vatanımızı kim savunacak?”

Muhammed şöyle cevap verir: "Eğer Şapsığ kızları evlenmeyi bırakırsa insanlarımız solmaz mı?"

Sonunda Hanifa evlenmeyi bir şartla kabul eder: Damat Rus birliklerinden bir top çalıp getirmelidir. Shapsug'ların topları yoktu, olsaydı onunla savaşı kazanma umudu olurdu.

Bu cevaptan memnun olan Muhamed, Hanifa'nın şartını yerine getirdi: Düşmandan bir top çaldı ve onu kızın bahçesine bıraktı.

Ama Muhammed, düğünden hemen sonra bir çatışmada yaralanıp öldü. Eşini kaybeden Hanifa da ortadan kayboldu. Kimse nereye gittiğini veya başına ne geldiğini bilmiyordu. Bir rivayete göre Türkiye'ye gittiğini söylediler.

Bir gün, daha önce Muhammed'in önderlik ettiği müfrezede genç bir adam belirdi. Müfrezenin lideri ne istediğini sordu. Adam, Muhammed'in ölümünün intikamını almak için müfrezeye katılmak istediğini söyledi.

Adam sessizdi ama çok cesurdu. Sabah erkenden kampa gelip akşam yola çıkardı. Müfrezenin saldırıları veya baskınları ne kadar zor olursa olsun, bu adam, çok deneyimli savaşçıları bile memnun eden olağanüstü kahramanlıklar gösteriyordu.

Ekipten biri yaralanırsa, adam yaraları ustaca sarıp onu tedavi ediyordu.

Dagomus yakınlarındaki sıcak çatışmalardan birinde genç adam ağır yaralandı. Öldüğünde arkadaşları onu savaş alanından çıkarmayı başardılar.

Savaşçılardan biri genç yiğidin şapkasını çıkarınca herkes onun uzun siyah saçlarını fark etti. Şaşkınlık içindeydiler; önlerinde bir kız vardı. Savaşçılardan biri boynuna asılı olan "Dua"yı çıkarır. İçinde Arapça şöyle yazıyordu:

"Kazi Hanife, Şapsığların özgürlüğü için canını verdi."

ADIGI_TUT