ŞAPSIĞ KONGRESİ, ÇERKES SOYKIRIMI, ETNİK TEMİZLİK VE DIŞ SÜRGÜN ÜZERİNE

13 Şubat 2013

- İki gün sonra- Soçide toplanacak olan  Şapsığ Kongresi, uluslararası bir  Çerkes  kongresi  olma özelliğini taşıyor. AC Tahtamukay ilçesi Adıge Xase örgütü Başkanı Ş'evapts’eko İlyas (Шъэуапц1экъо Илияс), “2014 Soçi Olimpiyadı öncesinde, Soçi’de toplanacak olan Şapsığ Kongresi’ne (зэфэс)  ilişkin olarak bir değerlendirmede bulundu ve değişik görüşler öne sürülüyor, toplantının amacını bilen de, bilmeyen de konuşuyor. Nedeni,  Şapsığ sorununun, şimdilerde Çerkes sorununun merkezinde bulunuyor olmasıdır”, dedi.

“Şimdilerdeki Şapsığ talebi, sadece Rusya’daki Çerkeslerin değil, tüm yeryüzü Çerkeslerinin özgürce  yaşayabilmelerini dilemekten başka birşey değildir. Bu nedenle Şapsığ toplumuna başkanlık edecek kişi son derece önem taşıyor . Kongreye, dış ülkelerden gelecek  soydaşlar da katlacaklardır. Bu bakımdan toplantı, yerel düzeyden çıkıyor ve  tüm Adıgelerin katılacağı uluslararası   bir boyut kazanıyor”.

Anımsatalım, Karadeniz Kıyısı Şapsığlarının Kogresi - 2 gün sonar- 30 Nisan günü, Soçi’nin Lazarevsk(Псыш1уапэ) ilçesi merkezinde  toplanacak. Kongrede başkanın değiştirilmesi, Krasnodar Kray’daki Şapsığların Statüsü ve Soçi’de yapılacak olan olimpiyat oyunlarına ilişkin yaklaşım gibi konular ele alınacaktır.

 .

Kaynak: Natpress.ru 28 Nisan 2011

                                      ***

Karadeniz kıyıları boyunca uzanan Çerkes toprakları jenosit/  soykırım, etnik temizlik ve deportasyon/ ulusun bir dış ülkeye sürülmesi politikalarının uygulandığı topraklardır. İnsanlığa karşı işlenmiş  suçlardan biri olan deportasyon (sürgün), sadece bu yöre ile, yani Şapsığ ile sınırlı kalmamış, Karadeniz kıyıları boyunca – Anapa ile Bzıb Irmağı arasında) uzanan topraklarda ve Abzah ülkesinde  (Абдзахэ) uygulanmıştır.

Tahtamukay Adıge Xase örgütü başkanı Ş'evapts’eko İlyas’a göre, Çerkes soykırımı ile ülke dışına (Türkiye’ye)  yaptırılan toplu sürgünün merkezinde, bugün için sadece Şapsığlar bulunuyor. Bunun böyle olmasının nedeni, soykırım ve toplu dış sürgün(deportasyon) uygulaması yaptırılan Adıge topraklarında, bugün için sadece Şapsığların yaşıyor olmalarıdır.

Belirtilen bu yerler dışında kalan şimdiki  Adıgey, Karaçay- Çerkes ve Kabardey- Balkar toprakları, 1860 yıllarında alınmış olan Rusya resmi deportasyon (sürgün) kararı kapsamı dışında kalmıştır.

Bu son üç cumhuriyet topraklarından – 19. yüzyılda- yapılmış olan  göçler  farklı bir kate;ride yer alırlar.

Bu gibi sorunlara ilişkin bir yazı dizisi üzerine çalışmalar yapıyorum.

Sonuç olarak Şapsığ Kongresi katılımcılarını selamlıyorum.

Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız

Not: 1- Çerkesya için Rusya'nın almış olduğu  deportasyon/ dış bir ülkeye sürgün etme kararı, 1864 yılı öncesi Çerkesyası'nın  tüm Karadeniz kıyılarını ya da Kuban Irmağından Bzıb Irmağına kadar uzanan toprakları, daha doğuda ya da iç kesimde de Şapsığ ve Abzah topraklarını kapsıyordu. Bu bakımdan, yukarıda  Ş'evapts’eko İlyas tarafından da belirtildiği gibi, deportasyon kararının diğer  Çerkes ve  Kuzey Kafkasya  yörelerini ve Abhazya'yı kapsamadığını bilmemiz gerekmektedir. O gibi yerlerden de politik baskılar sonucu Türkiye'ye göçler yapılmıştır, ancak o gibi yöreler için Rus hükümeti tarafından alınmış resmî bir sürgün/ deportasyon kararı  yoktur.

Not: 2- Tire içindeki yazılar bize aittir