WİLLİAM SİMPSON''UN ÇERKESYA İZLENİMLERİ

WILYAM SİMPSON'IN ÇERKESYA İZLENİMLERİ (www.adygi.ru) Ocak 1855'te İngiletere'deki Lord Aberdeen hükümetinin düşmesinden ve görevinden istifa etmesinden sonra, Newcastle Dükü ordunun durumunu, arazinin doğasını ve Çerkesya'daki durumu incelemek için Karadeniz ve Kırım'ı gezdi. Bilinmeyen topraklara yapılan yolculuk, Wilyam Simpson'un ilgisini çekti. Sanatçı, otobiyografisinde Kırım Savaşı'ndan önce Çerkesya'yı ziyaret eden İngilizlerin bir elin parmaklarıyla sayılabileceğini yazıyor. Wilyam Simpson'a Çerkesya seyahatinde Newcastle'a eşlik etmesi ve bir dizi çizim yapması istendi. Kafkas halklarının birçok dilini bilen Lucca Dükünün hizmetçisi, yazar Lawrence Oliphant ve denizcilik sanatçısı Oswald Brierly'nin bulunduğu heyet 29 Eylül 1855'te yola çıktı. Gezginlere, büyük bir vatansever Çerkes grubu eşlik ediyordu ve Çerkeslerin de eşlik ettiği grup 3 Ekim'de Anapa'ya vardı. Burada, İngilizlere kararlılıklarını ve cesaretlerini göstermek için, Çerkesler Rus kalesine saldırdılar. Bu savaştan sonra, W. Simpson, kaba bir bıçak yardımıyla yaralı bir adamın vücudundan mermi çıkarmak için yapılan cerrahi operasyon ile yaralı adamın ölümcül yarasına rağmen gülümsemesi ve sakince başkalarıyla konuşmaya devam etmesinden çok etkilendi. Simpson, bu durumun nedeninin ne olduğunu sorduğunda, savaşçının herhangi bir şekilde inlemesi veya ağlamasının zayıflık belirtisi olacağını söylemişlerdir. Bir sonraki duraklama durağı, Novorossisk kalesi ve Gelencik kalesini ziyaret ettikten sonra Çerkeslerin de eşlik ettiği uzun bir kara yolculuğuna çıkar. Simpson, notlarında Çerkeslerin misafirperverliğini ve geleneklerini ayrıntılı bir şekilde anlatır. Bu gezileri esnasında belgesel niteliği taşıyabilecek çeşitli çizimler gerçekleştirmiştir. (Çerkes yerleşim yerinde öğle yemeği, geleneksel bir Çerkes evinin içinin gösterimi, Çerkes yemeklerinin yer aldığı üç ayaklı masalar ve Çerkes kıyafetlerinin resimlerine de dikkat çekti v.b.)

Çeviri :Lıperit Perenıko