Çerkesya Araştırmaları Merkezi ÇAM

Yiğit Bir Çerkes Kadını ARKUYAT (veya URKUYAT)

Adı Arkuyat veya Urkuyat ( Аркуят-Уркуят ). Khodz ( Ходз ) köyünden. Bir müfrezeye liderlik ediyordu. 1859'da Hodz Savaşı'nda esir düşünce, intihar etti. Bu savaştaki benzeri görülmemiş cesareti, o savaşa adanmış bir şarkıda şöyle ifade ediliyor: “Büyük Hodz'da olup bitenler inanılmaz! Yedi gün boyunca kan tam bir nehir gibi aktı. Hodz'da...

Kanako Aytek (Каноков Айтек-Айтеч )

Aitek (Aitech) Kanokov, (? - 26 Eylül 1844) - Çerkes (Besleney) prensi. Daha teğmen rütbesine rağmen, Kafkas Savaşı'nın önde gelen bir komutanı ve büyük toprak sahibi. Kafkas Savaşı ile ilgili tarihi eserlerde düzenli olarak kendisinden bahsedilir. Doğum tarihi tam olarak bilinmiyor. 1828'in sonunda General Emmanuel'in karargahına gelerek burada Rus İmparatorluğu'na bağlılık yemini...

“Çerkes Sorunu”: Geçmeyen Geçmiş…

“Çerkes Sorunu”: Geçmeyen Geçmiş… (A.T. Urushadze, Sosyo-Ekonomik ve İnsani Araştırmalar Enstitüsü, Rusya Bilimler Akademisi Güney Bilim Merkezi) Kuzey Kafkasya'da ulusal hareketlerin gelişimindeki mevcut aşama, SSCB'de partinin ideolojik kontrolü zayıflatılmadan ve ardından Sovyet sistemi tamamen ortadan kaldırılmadan imkansızdı. Eski parti elitleri görüşlerini ulusal bilim...

William Palgrave: Tek Suçları Rus Olmamaktı

İvan Drozdov'a göre, Rus ordusu, Çerkes bölgelerini çoğunlukla ayrım gözetmeksizin yok etmeyi tercih etti. Eylül 1862'de bir Çerkes köyüne saldıran ve köylülerin ormana kaçtığını gören General Evdokimov, bu ormana altı saat boyunca ateş açtı ve adamlarına herkesi olay yerinde öldürmelerini emretti; Hatta daha sonra hayatta kalan olup olmadığından emin olmak için ormanı ateşe verdi. Drozdov,...

Mansur Haudoko Şupako (Мансур Хаудоко Шупако)

Natuhay'ın Lideriydi. Kararlılığının harcında enerjisi, samimiyeti ve sertliği yatıyordu. Anlattığı çok sayıda askeri hikaye, hem herhangi bir dava karşısında gösterdiği cesarete hem de ülkesini işgal edenlere karşı duyduğu derin nefrete tanıklık ediyordu. Birgün, “İngiltere ve Türkiye bizi terk ederse, evlerimizi ve her şeyimizi yakacağız, karılarımızın ve çocuklarımızın kafalarını...

Edmond Spencer’de Çerkes Bayrağı’nın “Doğuşu”…

Dağdan indiğimizde, akşam güneşinin parlak ışınları, Kuban'ın kolları olan Ubin ve Afibler tarafından yıkanan güzel vadinin üzerine vuruyordu. Kıyılardan başlayarak, zengin yeşilliklerle kaplı ve karlı zirveleriyle "Kafkas Alpleri" yüksek dağlar yükseliyordu. Ama beni cezbeden sadece bu mükemmel doğal manzara değildi, çünkü burada Çerkesya'nın prensleri cesur delikanlılarıyla...

Rus-Çerkes Savaşı ve Vatan Aşığı Hakuç’lar (Хакуч-Хьакӏуцу)

Xakuçey veya Hakuçlar, çoğunlukla Rus-Çerkes Savaşı ve Çerkes soykırımı sırasında ortadan kaldırılan savaşçı bir Çerkes kabilesiydi. Hayatta kalanları Şapsuğlara katıldı. Çerkes dilinin Batı diyalektinin Şapsuğ alt lehçesi olan "Hakuti"yi konuşurlardı. Hakuçlar, Rus-Çerkes Savaşı'nda Ruslara karşı en uzun süre direnen Çerkes kabilesiydi. 1870'lere kadar teslim olmadılar ve sonuç...

Çerkesler Kimlerdi/r?

Çerkeslere olan ilgimden söz ettiğimde genellikle bana sorulan soru bu. Kafkasya'daki uzmanlar dışında, Batı dünyasında çok az insan Çerkeslerin kim olduklarını, nereden geldiklerini ve onlara ne olduğunu hatırlıyor. Adeta unutulmuş bir halk... Hiçbir modern haritada "Çerkesya" diye bir yer bulamazsınız. Ancak yakından bakarsanız, o zaman Rusça "Çerkesya" ( Türkçeden...

(Шоджэн Шумахо) Şumaxo Şovgen

Savaş alanındaki olağanüstü başarılarıyla tanınan Şumaxo Şovgen'in etkileyici bir görünüme sahip olmadığı söylenir. Kısa boylu ve zayıftır. Kılıcı yere değmektedir. Bu fiziksel görünüşü, onu ilk kez görenleri çok şaşırtır: "Ünü Çerkesya'yı aşan Şumaxo Şovgen gerçekten bu mu?" diye sorarlar. Şumaxo Şovgen, 1825'te Labe Nehri üzerindeki Kabardey Karamurzino...

Çerkeslerde Devletleşme Süreci…

Çerkesler arasında devletleşme geleneğinin gelişimi karmaşık ve muğlak bir süreçtir. Çerkeslerin ( Adigelerin ) ataları arasında devletleşme süreci Hitit İmparatorluğu'nun oluşumuna temel oluşturan şehir devletlerinin ortaya çıktığı dönemde başlıyor. En başarılı olanı, kendilerinden önceki kültürel ve politik gelenekleri miras alan Meot kabileleri arasında ortaya çıkanıydı. M.Ö....