Halashta İshaq: Olumlu ve Olumsuz, Başkalarından Duyduğunuz Hiçbir Şeye İnanmayın. Kendiniz Görün

Röportaj Dizisi(15) Halashta İshaq ( Ürdün ): "Olumlu ve Olumsuz, Başkalarından Duyduğunuz Hiçbir Şeye İnanmayın. Gidin Her Şeyi Kendiniz Görün..."

* Halashta Is'haq kimdir, bize kendinden bahseder misin?

- Benim adım Is'haq Halashta. Ürdünlü bir Çerkesim. 23 yaşındayım ve Kabardey Balkar Devlet Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümünden mezun oldum.

* Çerkesya'ya gitmeye nasıl karar verdin? Ailenin ve arkadaşlarının tepkisi nasıldı?

- Ürdün'de liseyi bitirdikten sonra Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Üniversitesinde yüksek öğrenim görmek için gitmeye karar verdim.

Ailem karşı çıkmadı, tam tersine gitmem konusunda ısrar etti ve arkadaşlarım da bu fikri memnuniyetle karşıladılar.

* Çerkesya'ya uyum sürecin nasıldı? Daha önce hiç orada bulunmuş muydun?

- Bu süreç şahsen benim için çok kolaydı. İlk günden itibaren evde ve halkımın içinde olduğumu hissettim. Hiç dışlanmış ya da uzaylı gibi hissetmedim kendimi. Orada insanlar çok misafirperver ve nazikler.

Hayır, ondan önce oraya hiç gitmemiştim.

* Orada beğendiğin veya beğenmediğin anılarından birini anlatabilir misin?

- En güzel anılarımdan biri, her çarşamba Baksan'da ( Nalçik yakınlarında bir kasaba ) bir arkadaşımızın evinde düzenlediğimiz haftalık toplantılardır. O evde hep birlikte Çerkes müziği yapıyor; yemek yiyor; tarih, Çerkes halkı ve XaBzelerimiz üzerine sohbet ediyorduk.

* Senin Çerkesya'ya dönüp orada yaşaman Ürdün'deki arkadaşlarına bir örnek oldu mu?

- Hayır, bu doğru değil. Şahsen ben bir kişiyi bu şekilde ikna edemeyeceğinizi düşünüyorum, bunu kendilerinin yaşamaları gerekiyor.

* Ürdün ve Çerkesya'daki kız-erkek ilişkilerini, kaşenliği ve zexesleri karşılaştırabilir misiniz?

- Neredeyse aynı olduklarını söyleyebilirim, ancak her toplum içinde yaşadığı yabancı kültürden biraz etkilenir.

* Çerkesya'da üniversite eğitimi hakkında ne düşünüyorsunuz? Kalitesi yani?

- Üniversitenin kalitesi en üst düzey değil, yani Moskova veya St. Petersburg'daki Üniversitelerle karşılaştıramazsınız. Ama hiç de kötü değil.

Bilgi burada veya dünyanın herhangi bir yerinde aynıdır, gerçekten öğrenmek isteyen öğrenir; öğrenmek istemeyeni ise buna zorlayamazsın.

* Üniversiteyi bitirdikten sonra Ürdün'e döndün. Nalchık'ta kalmak istedin mi? Ailen mi geri dönmeni istedi? 

- Ben gerçekten kalmak istedim, sonuçta kim evinden ayrılmak ister ki? Maalesef okulumu bitirdikten sonra geri dönmek zorunda kaldım. Eğer bir seçeneğim olsaydı kesinlikle oradan ayrılmazdım; ama şu anda başka seçeneğim yok ve geri dönmek zorundayım.

* Çerkesya'da nasıl geçindin?

- Nalchık'ta kaldığım süre boyunca herhangi bir işte çalışmadım. Henüz öğrenciydim ve ailem harçlık gönderdi. Ayrıca sadece öğrenci vizem vardı, çalışma iznim yoktu.

* Çerkesya'da şık'epşine ( шыкIэпшынэ ) çalmayı öğrendin. Nasıl öğrendin?

- Çoğunlukla kendi başıma öğrendim. Başlangıçta zor ve yavaştı, çevredeki insanlar için ise çok can sıkıcı. Arkadaşım ara sıra bir iki şey gösterirdi, ben de her gün pratik yapardım. Her gün kendimi geliştirdim, daha iyi oldum ve bugün olduğum yere ulaştım.

* Şık'epşine ( шыкIэпшынэ ) çalmaya nasıl karar verdin?

- Ürdün'de de bu müzik aletine hayrandım, ama ne yazık ki orada kimse bu aleti çalmıyor. Nalçik'e geldikten sonra bir tane satın alıp, nasıl çalındığını öğrenmeye karar verdim. Nalchık'ta birçok yerel müzik aleti üreticisi var.

* Çerkesçeyi ( Адыгэбзэ'yi ) Ürdün'de ne kadar biliyordun? Dili Çerkesya'da mı öğrendin?

- Ürdün'de ailem sadece batı lehçesi ( Bzhedugh ) konuşuyordu, bu yüzden orada yaşamaya başlamadan önce sadece batı lehçesiyle ilgili bilgim vardı; doğu lehçesinden ( Kabardey diyalekti ) tek kelime dahi bilmiyordum.

Yavaş yavaş, üniversitedeki Çerkes Dili Merkezi’nden, yurttaki ve çevremdeki yerli arkadaşlarımdan doğu lehçesini de öğrendim.

Dili artık kesinlikle çok iyi bildiğimi iddia edemem, ama iyiyim.

* Yerel halkla nasıl iletişim kuruyordun, yerel halk sizinle iletişim kurmak için çaba gösteriyor mu?

- Şimdi Ürdün'de olduğum için artık arkadaşlarımla Facebook, İnstagram, WhatsApp veya VK gibi sosyal medya araçları üzerinden iletişim kuruyorum.

Yerli arkadaşlarımla ara sıra WhatsApp ve Facebook üzerinde görüntülü iletişim kuruyoruz.

* Son olarak, diasporadaki Çerkeslere Çerkesya hakkında ne söylemek istersiniz?

- Dürüst olmak gerekirse belirli bir şey söyleyemem. Ama oraya gezmeye veya yaşamaya gitmeyi düşünenlere tek bir tavsiyem var:

Başkalarından duyduğunuz hiçbir şeye inanmayın, olumlu veya olumsuz, kimsenin deneyimini sizinkiyle kıyaslamayın. Oraya gitmeli, herşeyi kendi gözlerinizle görmeli ve orada yaşayıp toplumla kaynaşmalısınız. Tüm söyleyebileceğim bu.

Teşekkürler İshak.