OSCAR’da Bir Çerkes Kadını: Merve Çaydere

1- Kendinizden bahseder misiniz? Merve Çaydere kimdir?

- Adım Merve Çaydere. 1988 Ankara doğumluyum. Türkiye'de Hacettepe İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı bölümünden mezun oldum.

Bir süre mobilya firmalarında ve iç mimarlık firmalarında çalıştım. Sonra daha yaratıcı işler yapmak hevesiyle 2015 yılında Kaliforniya Eyalet Üniversitesi’nde master yapmak üzere Amerika’ya taşındım.

Burada okurken stop motion tekniğini kullanarak çektiğim "İlk Çiçek" adındaki

ilk kısa animasyon filmim çeşitli festivallere kabul edildi ve ödül aldı.

Daha sonra Guillermo del Toro’nun Pinokyo filmine Set Tasarımcısı olarak işe alındım.

Şimdi ise stop motion uzun metraj filmler üreten Laika stüdyolarında Set Tasarımcısı olarak çalışıyorum. Burada Wildwood adında bir uzun metraj animasyon için set tasarımı yapıyorum.

2- Bir Çerkes kızı olarak Oscar almış bir filmde çalışmış olmak nasıl bir duygu? Sizin için ne ifade ediyor?

- Tabii ki çok gurur verici. Benim için bu durumun en heyecan verici kısmı hikayemi tasarımcı gençlere ulaştırabilmek, yeteneklerini kullanabilecekleri alanın sınırsız olduğunu göstererek onlara ilham verebilmek.

Büyük bir ekip var işin içinde tabii ki. Bu ekibin bir parçası olmuş olmak beni çok mutlu ediyor.

3- Türkiye'de medyada, "Oscar kazanan Türk kızı" olarak anlatıldı hikayeniz. Hiç, "ya evet, ben Türkiye'de yaşıyorum, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyım, Türkiye'yi ve Türk halkını seviyorum, ama ben Çerkesim, benim biraz farklı bir hikayem var" diye / bilmeyi düşündünüz mü?

- Oscar kazanan filmde çalıştım, ben şahsen almışım gibi yanlış anlaşılma olmasın : )

Aslında dürüst olmak gerekirse, o anda söylemek aklıma gelmedi. Çok uzun süredir Türkiye’de yaşamıyorum. Sekiz senedir Amerika’dayım. Bu durum Çerkes kimliğimi biraz unutmama yol açtı. Amerika’da Çerkes kültürü hiç bilinmiyor. Birkaç kez arkadaşlarıma sohbet sırasında anlatmaya çalıştım, internetten açıp haritayı, bayrağı gösterdim. Burada kimsenin tarihin o kısmı ile veya o coğrafya ile ilgili bilgisi yok. Öyle olunca ben de anlatmayı bıraktım bir süredir.

Şimdi de sorular sorulduğunda aklıma gelmedi.

Bir de, Çerkeslik benim için yuvayı çağrıştıran bir kavram. Çerkeslik demek annemin yemekleri demek, düğünlerimizde yapılan danslar demek. Sanki daha özelimmiş gibi, dışarıya yansımayan bir şeymiş gibi geliyor. O yüzden aklıma gelmedi sanırım.

4- Çerkeslerin sinema sektöründeki yerini nasıl yorumluyorsunuz? Eksikleri/fazlalıkları neler sizce?

- Kimler Çerkes bilmiyorum ki? Aktörler filan medyada söylediklerinde duyuyoruz ama kimlikte yazan bir şey olmadığı için sektördeki yerimizle ilgili yorum yapmak zor.

Derneklerin de eğer bu sektörde çalışanlar ve çalışmak isteyenler arasında bağ kurma anlamında etkinlikleri veya iletişim kanalları oluşturmalı çok faydalı olur.

Böyle bir iletişim ağı kurulacak olursa ben de bir parçası olmayı isterim. Email listesi veya

sosyal medya grubu olabilir.

Onun dışında bireysel anlamda eksik ve fazlaları bilmek ve bu konuda yorum yapmak için sektörden daha fazla Çerkes tanımam gerekiyor.

5- Çerkeslik ve Çerkesler ile ilgili projeleriniz var mı? Şu an yoksa bile ileride bu konuda çalışmayı düşünüyor musunuz?

- Şu anda yok, ama ilerde olabilir neden olmasın.

6- Bu sektörde yer almayı düşünen Çerkes gençlerine neler söylemek istersiniz?

- Bu alanda çalışanlarla bağ kurmalarını tavsiye ederim. İletişim çok önemli.

Bu alanda çalışan birçok kişi ya bir tanıdığının tavsiyesiyle ya da bir projede çalışan tanıdığından duyup işin peşine düşerek iş bulmuştur.

Bu anlamda derneklerde kurulan iletişimlerin de çok faydası olacaktır.

Bir de, çalıştıklarında birlikte çalışması keyifli bir insan olmaları çok önemli. Birçok film işinde insanlar daha önceden çalıştıkları ile başka projelerde yeniden birlikte çalışıyor. Daha önce iyi bir iş çıkardılarsa muhakkak bir sonraki projede akla gelirler.

Bir de, iş veya okul dışında bir hobileri olsun. Bu hobiler de, hele ki film sektöründe, mutlaka bir projede becerilerini yansıtmak suretiyle işe yarayacaktır.

Çünkü her film bambaşka bir hikaye ve keyif alarak yaptıkları şey ne olursa olsun (fotoğraf olur, resim olur, müzik olur) sanatın her alanının filmde bir yeri var. Severek yaptıkları bir hobi beklenmedik bir şekilde sektöre girmelerinde anahtar rol oynayabilir.

7- Bizim sorularımız bu kadar, ancak sizin eklemek istediğiniz başka bir şey var mı?

- Şuan aklıma gelen başka bir şey yok. Benimle röportaj yaptığınız için teşekkür ediyorum ve gençlere başarılar diliyorum.

Çerkesya Gençliği