Soru: Merhaba Rasita, biraz kendinden bahseder misin?
- Benim adım Rasita, Batır ( Батыр ) sülalesindenim. Baksan şehrinde doğdum, büyüdüm.
Soru: Nasıl bir gelecek hayalin var? Nerede nasıl yaşamak istiyorsun?
- Çerkesya'yı hayal ediyorum ve kesinlikle anavatanımda yaşamak istiyorum.
Soru: Burada gerek yerlilerle gerek diasporadan gelenlerle arkadaşlıklar kurduğunuzu biliyoruz. Biraz bize kurduğunuz bu arkadaşlıklardan bahseder misin?
- Farklı ülke ve şehirlerden, farklı kabilelerden birçok Çerkesle uzun yıllardır arkadaşlık yapıyorum. Hepsini çok sevdim. Hepimiz vatan sevgisiyle birbirimize bağlıyız.
Soru: Yerli gençler ve diasporadan gelen gençlerin kurduğu bu arkadaşlık ilişkilerinde Hatko Schamis'in de bir payı olduğunu biliyoruz. Hatko Schamis'le ilgili söylemek istediğin bir şeyler var mı?
- Hatko Shamis'i çok iyi tanıyorum, birbirimizi uzun zamandır tanıyoruz ve onunla tanıştığım için kesinlikle pişman değilim. Memleketine olan sevgisi tarif edilemez, nerede olursa olsun, zihinsel ve ruhsal olarak her zaman bizimle. Ve onun bir gün yine bizimle birlikte, vatanında yaşayacağı günleri görmek istiyorum, umut ediyorum. Yerel halkın ve diasporanın dostluğu için, özellikle de vatana dönüş yapanlar için, herkesin minnettar olduğu çok şey yaptı.
Soru: Hepimiz ortak bir milletin çocuklarıyız fakat diaspora ister istemez diğer kültürlerin içerisinde asimile oluyor. Bu nedenle diasporadan gelenlerle kültür bazında uyuşmazlık yaşadığınız oldu mu?
- Şahsen benim diaspora ile hiç bir zaman çatışmam olmadı, ne yazık ki Rusya ile ittifak halinde olduğumuz için burada biz de biraz asimile oluyoruz. İsteseniz de istemeseniz de onların dilini konuşmanız ve kültürlerini kabul etmeniz gerekiyor. Bu kaçınılmaz. Ancak en önemlisi bizim kim olduğumuzu ve nereden geldiğimizi unutmamamız.
Soru: Kochesoko Martin'in haklı davasında diasporanın büyük bir çoğunluğu Martin için birlik oldu. Diasporanın bu tutumunu gerek Martin'in davası gerek Çerkesya'nın geleceği açısından sen nasıl değerlendiriyorsun?
- Kim olursa olsun, Martin veya böyle bir durumda olan başka biri, her zaman bir olmalıyız. İyi ve kötü olan her şey bizimdir.
Soru: 2 sene önce Abhazya Meydanındaki Büyük Vatan Düğünü (Хэгъэгу Джэгушхуэ) esnasında kaçırıldığını duymuştuk. Bu konuda diasporada bilgi eksikliği var. Sanki "dağa kaldırmak" gibi algılayanlar da var. Vatanda kız kaçırmak ne anlama geliyor, nasıl oluyor ve ne kadar yaygın?
- Kesinlikle kişisel olanı kişisel tutmaktan yanayım, çünkü benim için böyle şeyler hakkında konuşmak güzel değil. Ama bir şey söyleyeceğim, ben hırsızlığa karşıyım. Eskiden anne babalar bir birlikteliğe karşı geldiklerinde gelinleri çalıyorlardı ve şimdi sorun çoğunlukla maddi sıkıntılar, ya da birleri bu töreni seviyorlar. Bilmiyorum. Ama bir kız sürüklenecek bir şey değil. Pek çoklarının nisaşe ( нысашэ- gelini damadın evine getirme seremonisi ) yapmaya gerçekten parası yetmiyor. Ama benim durumumda durum tamamen farklıydı. Bunu atlayalım...
Soru: Vatanda kadınlar sosyal, kültürel ve politik faaliyetlere katılabiliyor mu? Bu konuda üzerlerinde bir baskı veya kısıtlama var mı?
- Burada hiç bir kısıtlama yok, birçok kadın hem siyasi hem de sosyal faaliyetlere aktif olarak katılıyor.
Soru: Diasporada yapılan faaliyetleri değerlendirecek olursan bunlar sence yeterli mi yoksa diasporanın yapması gereken daha büyük şeyler olduğunu mu düşünüyorsun?
- Diaspora, ilişki kurma konusunda daha fazla şansa sahip, burada biraz zor. Ama yine de yapıyoruz. Herkes gücünün yettiğini yapacak, günümüzde kimse kimseyi gücendirmemeli.
Soru: Vatanın diasporadan beklentisi neler? Vatanında yaşayan biri olarak diasporaya neler söylemek istersin?
- Son bir şey söylemek istiyorum: Evinize geri dönün, sizi bekliyoruz.
Дыщызэкъуэтым деж дылъэщщ!