ÇERKES KIYAFETİNİN ANLAMI YENİDEN DAHA DA GENİŞLEYEREK YAYGINLAŞIYOR...

Çerkes kıyafetlerini son zamanlarda hazırlayan modacıların çoğaldığı belirtiliyor.Onlar Адыгэ Сае-Çerkes Saye (kadın kıyafeti), Цые- Cıye (erkek kıyafeti) lerden alarak günümüze uyan kıyafetler dikiyorlar , değişik moda gösterilerinde sergileniyor. Bunun gibi İtalyada moda gösterilerinde Çerkes Cumhuriyetlerinden modacılar çalıştı. Özgür radyonun konuştuğu Adigey'den Çerkes kıyafeti uzmanı  Khut'ıj Sime 20 yıldır Çerkes bay ,bayan kıyafetlerinin yapımında çalışıyor.Yüzyıllardan süzülüp gelen Çerkes kıyafetinin anlamını vermenin bilincini belirtiyor. Özgür radyo: Örneğin genç modacıların dikiş yöntemini beğeniyormusun? Khut'ıj Sime: Onaylamıyorum.Değişiklikler yapıp dikince uymayanlar açığa çıkıyor.Örneğin;yapılan Çerkes elbiselerinde  göğüslere Хьазыр-hazırlar dikiliyor.O,uygun değil,neden dersen Hazırın -Хьазыр anlamı çok eskilere dayanıyor.Erkek düşüncesiyle onur var onda.Bayan kıyafetine hazırın dikimiyle ,bayanın giymesiyle anlam ve görünüş yakışmıyor. Şimdiki genç modacılardan bu bakışı destekleyenlerde var. «Адыгэ Унэ» *Çerkes Evi*inde beraber çalıştığı genç bayanlar var,biri öğretmen,biri ekonomist,biride dizayner.Yeni model dikim biçimini onaylamıyorlar,diyor Sime.Onlar kıyafetin kökenini  biliyorlar,başka halkların kıyafet biçimini -modelini eklemelirini uygun bulmuyorlar,diyor. Özgür radyo:Sizin hazırladığınız Çerkes kıyafetlerine yeterince istek varmı-hangi modeller giyiliyor şimdi? Khut'ıj Sime:Soruyorlar...Rusyada yaşayan farklı halklar müzesi hazırlanırken sergi Çerkes Kıyafetiyle başlatıldı.Onları biz hazırladık.Gençlerde çok geliyor. Evlenenler,grup buluşmalarına katılanlar,çerkes kıyafeti giymek istiyor.Orta yaşın üstündekilerde kıyafetleri kendileri hazırlıyor. Çerkes Kıyafeti günü Adigey'de yıllardır kutlanıyor. Özgür Radyo Çerkes Laris

Адыгэ шъуашэм имэхьанэ нахь зиушъомбгъужьэу алъытэ

2015-11-14

Адыгэ шъуашэм илъэу ыужрэ уахътэм щыгъынхэр зыгъэпсхэрэ Iэпэ-Iасэхэм ахэхъуагъэхэу къыхагъэщы. Ахэмэ адыгэ саехэм, цыехэм атехыгъэхэу джырэкIэ зыщалъэшъущт щыгъынхэр адых, ахэр къэгъэлъэгъон зэфэшъхьафхэм къащагъэлъагъох. Джаущтэу бэмышIэу Италием щыIагъэ щыгъын къэгъэлъэгъон зэлъашIэрэм итхьэмафэ адыгэ хэкухэм ащыщ IэпэIасэхэри хэлэжьагъэх.

Фитыныгъэ радиом игущыIэгъугъэ Адыгеим щыщ адыгэ шъуашэмкIэ IэпэIасэу ХъутIыжъ Симэ ифлъэс 20 къыкIоцI ижъкIэ адыгэмэ ащыгъыгъэ бзылъфыгъэ ыкIи хъулъфыгъэ шъуашэм ишIын дэлажьэ. ЛIэшIэгъу пчъагъэм къапкъырыкIыгъэ шъуашэм мэхьанэу хэлъыр къытыным пылъэу IэпэIасэм къыхегъэщы. Фитыныгъэ радио: НыбжьыкIэ IэпэIасэхэм, гущыIэм пае, цыер зэрадрэ шIыкIэр о къэошта? ХутIыжъ Сим: Ащ дезгъаштэрэп. Зыгорэхэр зэблэхъугъэу заадкIэ мытэрэзхэр къыхэфэх. А мытэрэзхэм етIанэ урагъэгупшысэ. ГущыIэм пае, адыгэ джанэхэу ашIхэрэм хьазырхэр абгъэ тырадэх. Ар тэрэзэп, сыда пIомэ хьазырым ыкупкI чыжьэу дзыгъэ. Хъулъфыгъэ гупшысакIэ, намыс хэлъ. Бзылъфыгъэм ар зызщилъэкIэ имэхьанэкIи, иформэкIи къезэгърэп.

Фитиыныгъэ радиом игущыIэгъугъэ ХутIыжъ Симэ къызэриIорэмкIэ, джырэ ныбжьыкIэ IэпэIасэхэм ахэтых ежьым упчIэжьэгъу къыфэхъухэрэри. «Адыгэ унэ» зыфиIорэу зыщылажьэрэм къыдычIэсэу дэлажьэх ныбжьыкIэ бзылъфыгъэхэри, зыр – кIэлэегъадж, зыр экономист, зыр дизайнер. Ахэми кIэныгъэ шIыкIэкIэ агъэпсхэрэ щыгъынхэм адырагъаштэрэп, къеIуатэ Симэ. Ахэмэ ашIэшъ шъуашэм ылъапсэр, нэмыкI лъэпкъхэм яшъIуашэ шэнхэр халъхьаныр рапэсрэп, еIо ащ.

Фитыныгъэ радио: Адыгэ шъуашэу шъо жъугъэпсхэрэм бэу къакIэупчIэха? Тыда анахьэу зыщызщалъэхэрэр джыдэдэм? ХъутIыжъ Сим: КъыкIэупчIэх. ЗэмылIэужыгъо лъэпкъхэу Урысыем исхэм яшъуашэхэр зычIэт музеир агъэпсы зэхъум адыгэ шъуашэмкIэ ар рагъэжьагъ. Ар тэ тшIыгъэ. НыбжьыкIэхэри бэу къэкIох. Къэзыщэщтым, зэхахьэ горэхэм хэтыщтхэм шъуашэр зыщалъэнэу фаех. ХэкIотагъэхэми шъуашэр ашIы.

Адыгэ шъуашэм имафи АдыгеимкIэ илъэс заулэ хъугъэу щырагъэкIокIы.

Фитыныгъэ радио, Щэрджэс Ларис Адыгэ шъошэд IэпэIасэу ХъутIыжъ Симэ ыдыгъэхэри зычIэлъ Адыгэ Унэу къалэу Мыекъуапэ дэтым къыщытехыгъэхэр.

https://www.facebook.com/huseyn.daur/videos/796446243767 Kaynak Tuapsepress.com Çeviri ÇH-Haber Merkezi