Çerkesya'da 21 Mayıs Anma Etkinlikleri

Kabardey-Balkar'da aktivistler, Kafkas Savaşı kurbanlarının anısına bir cenaze töreni (yürüyüş) düzenlenmesi konusunda anlaşamadılar, ancak diğer tüm etkinlikler örgütlenecek. 

Karaçay-Çerkes'te geçit töreni, miting, tiyatro gösterisi yapılacak.

Adığe Cumhuriyeti'nde "anma yürüyüşü" programdan çıkarıldı. Sadece bir anma ve bir miting örgütlenecek. 

Krasnodar Bölgesi'nde miting de örgütlenmeyecek, sadece savaş kurbanları anıtında dua edilecek ve geçit töreni yapılacak. 

KavkazUzel'in bildirdiğine göre, Kabardey-Balkar yetkilileri, 21 Mayıs İnisiyatif Grubunun 21 Mayıs'ta Kafkas Savaşı kurbanlarının anısına bir cenaze töreni düzenlemesi talebini kabul etmedi. 

Sosyal ağ "VKontakte" kullanıcılarına göre, Nalçik'te cenaze alayı düzenleme yasağı, Çerkeslerin geleneklerine bir müdahaledir.

Bilindiği gibi, 1763'ten 1864'e kadar süren Kafkas Savaşı, Çerkes ( Adığe ) halkını yok olmanın eşiğine getirdi. Savaştan ve Çerkeslerin Osmanlı İmparatorluğu'na toplu olarak sürgün edilmelerinden sonra, anavatanlarında 50 binden biraz fazla insan kaldı. 

Rus makamları henüz Çerkes soykırımını tanıma kararı almış değil. 21 Mayıs, Çerkeslerin "yerli" ulus olduğu Adığe, Kabardey-Balkar ve Karaçay-Çerkes Cumhuriyetlerinde resmi tatildir.  

Kabardey-Balkar'da Kafkas Savaşı'nın bitişinin yıldönümü münasebetiyle her yıl etkinlikler düzenleniyor. 

Aktivistler, 20 Mayıs'ta Nalçık'ta, Kafkas Savaşı kurbanı Çerkeslere ( Adığelere ) adanan Hayat Ağacı anıtına, savaşın her yılı için bir mum olmak üzere 101 mum yakıyor, ertesi gün, anma yürüyüşü sonrası anıta çiçekler bırakıyor, dualar ediyorlardı. 

Kabardey Balkar Cumhuriyeti Adığe Halk Dernekleri Koordinasyon Konseyi başkanı Aslan Beshto, KavkazUzel muhabirine verdiği demeçte, Kabardey-Balkar'da aktivistlerin her yıl düzenlenen geçit törenini koordine edemediklerini söyledi.

Beshto'ya göre, Cumhuriyet yetkilileri, Nalçik'teki Lenin Bulvarı boyunca yapılan geçit töreninin programdan çıkarılmasında ısrar ettiler. Beshto, "Ukrayna'daki Özel Askeri Operasyon ile ilgili olarak ülkedeki genel duruma atıfta bulundular. Kabul etmek zorunda kaldık. Ancak yürüyüşün gelecek yıl kesinlikle, hatta belki daha geniş bir formatta gerçekleşmesi konusunda anlaştık. Ama diğer tüm etkinlikler planlandığı gibi yapılacak. Özellikle 20 Mayıs akşamı Nalçik'teki Kafkas Savaşı Kurbanları Anıtı'nda 101 mum yakılacak ve Kafkas Savaşı olaylarını anlatan hüzünlü şarkılar söylenecek; 21 Mayıs'ta ise anıta çiçek atma ve miting olacak." dedi.

Kabardey-Balkar İnsan Hakları Merkezi başkanı Valery Hatajukov yürüyüş yasağına tepki gösterdi ve kararı "provokasyon" olarak nitelendirdiği bir makalesinde, pandemi nedeniyle son iki yıldır cenaze töreninin yapılmadığını ve halkın bu durumu anlayışla algıladığını ancak bu yıl tüm kısıtlamaların kaldırıldığını hatırlattı.

Hatajukov'a göre geçit törenini yasaklamak gereksizdi. Yürüyüş herhangi bir aşırılık olmadan yapılırdı ve herhangi bir sorun da çıkmazdı. Şimdi yasak ters etki yapabilir ve anmaya katılmak isteyenler yasağı dinlemeyebilirler.

Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Halk Hareketi "Adige Khase-Çerkes Parlamentosu" başkanı Ali Aslanov ise KavkazUzel muhabirine planlanan tüm etkinliklerin her zamanki gibi yapılacağını söyledi.

"Anma yürüyüşü ve töreni, miting, tiyatro gösterisi olacak. Ayrıca tüm köylerde anma etkinlikleri yapılacak" dedi.

Aslanov'a göre, etkinliklere yetkililer veya temsilcileri de katılacak ve "bu yıl koronavirüs nedeniyle kısıtlama olmayacaklar”.

Aslanov, "mitingin Çerkessk'teki Kafkas savaşının kurbanları için açılan yeni anıtta düzenlenmesi planlandı ve Cumhuriyet başkanının da 21 Mayıs'taki mitinge katılması bekleniyor. Bir geçit töreni olacak. Muhtemelen 1000'den fazla kişi katılacak. Çerkeslerin yaşadığı her yerde -Habez, Adığe Hable ve diğerlerinde- de yürüyüşler olacak. Her yıl olduğu gibi, her zamanki gibi" dedi. 

Adığe Cumhuriyeti'nde iki etkinlik düzenlenecek: Bir anma ve bir miting. Adığe Cumhuriyeti Halk Hareketi "Adige Khase-Çerkes Parlamentosu" başkanı Ramazan T'lemeşok, KavkazUzel muhabirine eylemcilerin kendilerinin geçit töreni düzenlememe kararı aldıklarını söyledi ve şöyle devam etti:

"Uzun bir süre düşündük ve yürüyüşün bu güne tam olarak uygun olmadığına karar verdik. Yürüyüş, Çerkes Bayrağı Günü ve Zafer Bayramı'nda yapılabilir, ancak anma etkinliklerine uymuyor. Bu nedenle, tamamen iptal etmeye karar verdik.”

Ramazan T'lemeşok, Çerkes aktivistlerin, üzücü olayın eğlenceye dönüştürülmesi nedeniyle halk tarafından eleştirildiğini söyledi ve "Anma etkinliklerinin giderek şenliklere dönüşmesini kınıyorlar. Bu nedenle, tüm programı baştan sona gözden geçirmeye, müziği çıkarmaya, sadece şiir ve ğıbze söylemeye karar verdik" dedi.

T'lemeşok, planlanan etkinlikler hakkında, "Filarmoni Salonu'nda bir anma gösterisi olacak. Çok tartıştık ve bir geçit töreninin uygun olmadığına, sadece yas müziğinin olmasına karar verdik" dedi.

Karadeniz Çerkesleri-Şapsuğları "Adığe Khase" başkanı Majid Çaçukh, KavkazUzel muhabirine Karadeniz bölgesindeki Çerkeslerin bu yıl bir miting düzenlemeyi bile reddettiklerini söyledi.

Çaçukh, "Ülkedeki durum göz önüne alındığında bunun uygun olmadığına inanıyoruz. 21 Mayıs günü 11.30'da Bolşoy Kiçmai köyündeki Kafkas Savaşı kurbanları anıtına çiçek bırakacağız, ardından saat 13.00'de dua edeceğiz" diye konuştu. Ayrıca Tuapse ilçesine bağlı Shepsi köyünde de anma etkinlikleri düzenlenecek.

Krasnodar Bölgesi Çerkes kamu kuruluşu "Adige Khase" başkanı Asker Sokht da, KavkazUzel muhabirine, 19 Mayıs'ta Soçi yakınlarındaki okullarda açık ders şeklinde anma etkinlikleri düzenleneceğini söyledi. Ve "21 Mayıs'ta Bolşoy Kichmai köyündeki Kafkas Savaşı kurbanları anıtından, Karadeniz kıyısında altında duaların edildiği ağaca kadar bir geçit töreni yapılacak." dedi. Bu 

Not: Adığeler ( veya Çerkesler ) - Rusya'da ve yurtdışında, Kabardeyler, Çerkesler, Adığelere olarak bölünmüş tek bir halkın ortak adıdır. Kendi adı "Adığe" olan Çerkesler Rusya'da altı birimde: Adığe, Kabardey-Balkar ve Karaçay-Çerkes Cumhuriyetlerinde, Krasnodar Bölgesinde, Kuzey Osetya'da ve Stavropol Bölgesinde yaşıyorlar. Bunlardan üçünde Çerkes halkı "titular" millettir". 

Kaynak: Кавказский Узел

Çerkesya Hareketi Haber Merkezi