Değerli Ödül (ШIухьафтын лъапI)

Kıyıboyu Şapsığ doğumlu olup Rusya’nın değişik yörelerinde çalışan ve takdirnameler almış kişi sayımız çok. Şıj Said de (Шъыжъ Саид) bunlardan biri.

“Şıj”lar çalışkan kişiler. Said’in babası Ğuçıps ünlü bir öğretmen olarak Psışuape’deki 35 Nolu lisede çalıştı, halk eğitimi ödülü sahibi, “Ülkeye hizmetleri nedeniyle” adlı ikinci derece madalyanın da sahibi.

Said, Moskova Devlet Üniversitesi (MDÜ) mezunu, uzman bir köprü ve tünel inşaatı mühendisi oldu. 2006 – 2013 yılları arasında mühendis, baş mühendis olarak köprü projeleri hazırlayan Soçi’deki “İnstitut Giprostroymost” enstitüsünde Olimpiyat tesisleri inşaatı adlı bölümün başkanı olarak çalıştı. İzleyen 8 yılda o kurumda çalıştı, şimdi sözünü ettiğimiz “İnstitut Giprostroymost” firmasında başkan yardımcısı olarak çalışıyor.

Said’e başarılı çalışmaları ve Olimpiyat tesislerinin inşaatı sırasındaki üstün katkıları nedeniyle ödül olarak 2013 yılında Rusya Demiryolları Şirketi Başkanı tarafından adı yazılı bir kol saati verildi. Başkırdistan Cumhuriyeti Ulaşım ve Yol Hizmetleri Devlet Komitesinin takdirname yazısı ve Ufa kent yönetiminin takdirname yazıları ile ödüllendirildi. Ödüllere “Başkırdistan Cumhuriyeti kıdemli konut inşaatçısı” unvanı da eklendi. 

Paris’te Güreştiler

Ordu sporları Dünya Şampiyonası Paris’te yapıldı. Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinden oluşturulmuş takımdaki 16 sporcudan üçü Tuapseli idi.

Rusya kıdemli antrenörü Neğuç Canbolet’in eğittiği üç sporcu şampiyonadan bronz madalyalarla döndüler. Bu kişiler - judoda dünya bronz madalyası alan, iki kez Avrupa Şampiyonu olan, Dünya Ordu spor karşılaşmalarında üstün gelen, 2021 Tokyo Yaz Olimpiyatına katılan, bayraktar Mihail İgolnikov ile Rusya'nın yaman güreşçileri olan Neğuç Kazbek ve Neğuç Abrek’tir.

"Gençleri şampiyon olacak biçimde yetiştirdik. Ama yarışma sonuçlarını öncesinden kestirmek zor şey, bu şey en çok da  güreş konusunda geçerli", dedi Neğuç Canbolet. "Ancak Dünya karşılaşmalarından bronz madalya ile dönmek de basit bir şey değil. Yine çalışacak ve birincilikleri almak için elimizden geleni yapacağız".

Tüm Kültürler İlginçtir, Çekicidir

“Soçili gençler – ulusal kültürlerin takımyıldızı” (Шъачэ иныбжьыкIэхэр — лъэпкъ культурэхэм яжъогъобын) – Şapsığe’deki rayonların katıldığı projeye bu ad veriliyor.

Projenin ana amacı Şapsığe’de bir arada yaşayan değişik ulusların kültür, tarih, gelenek ve toplumsal ilişkilerinin daha derinlemesine öğrenilmesini sağlamaktır. Bu amaçla her yerde değişik etkinlikler düzenleniyor, gençler ve yaşlılar etkinliklere çağrılıyorlar.

Psışuape’deki kütüphaneler ve kitapçı depoları (тхылъ гъэтIылъыпIэ) çalışanları projeyi destekliyorlar. O kişiler tarafından hazırlanan videolarda Adıge müzik ve koreografi sanatı, sözlü ürün yaratıcılığına temel oluşturan anlatılar ve bugünkü durum dile getiriliyor.

“Vıc” Ödül ve Yardım aldı

Adıge Cumhuriyeti kıdemli oyuncusu Kalekuteko İnver Adıgey’in Tahtamukay rayonunda düzenlenen “Vıc” adlı ulusal topluluğun yöneticisi.

Bir süre önce düzenlenen ve yaratıcı kolektiflerin katıldığı Rusya festival yarışmasına Vıc topluluğu da katıldı, ödül ve 2 milyon ruble hibe yardımı aldı.

Adığe Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı tarafından bize verilen bilgiye göre, topluluk, bu parayla  gereksindiği malzemeleri satın aldı, ulusal kostümler diktirdi ve diğer gereksinimlerini karşıladı.

“Vıc” Kıyıboyu Şapsığe’de de iyi bilinir, Soçi ve Tuapse rayonlarında dans gösterileri düzenliyoruz. Bir süre önce “Vıc” ile “Şapsığe” dans toplulukları birlikte Psışuape rayonundaki “Tihiy Don” (Durgun Don) adlı dinlenme tesisinde bir dans gösterisi sundular. Heşh Ruslan yönetimindeki Adıge Kültür Merkezi de gösteriye destek sağladı. Gösteri sırasında Nepsev Said ile Hok’on Luse şarkı söylediler, “Şapsığe” topluluğu da dans sundu.

"Bize verilen hibe yardımı işimize çok yaradı" dedi Kalekuteko İnver. Eksikliklerimizi tamamlama dışında, Adıgey’de ve Krasnodar Kray’da konserler de verdik. Bugün Soçi’de konser vereceğiz. Bizi dostça karşıladılar, Şapsığe’ye gelmiş olmamıza sevindiler, gelecekte de bir araya gelecek ve konserler vereceğiz.

Psıbe Köylü Dansçılar

Gençlerimiz yetenekliler. “Psınepsı” (Pınar Suyu) dans topluluğu da bu yeteneklere dayalı bir örnek.

Etkinlik Tuapse rayonunun Psıbe köyünde (*) düzenlendi. Topluluk Dünya, Rusya ve yöresel festivallere katılmış ve değişik ödüller (шIухьафтын) almış bir ekip. 

Topluluğu 16 yıldan beri Şhalaho Murdin yönetiyor, kendi de bu topluluk içinden çıkmış,  yetişmiş biri. Krasnodar Kray Sanat Koleji mezunu, koreografi konusunda uzman olmuş biri olarak köyü Psıbe’ye döndü ve “Psınepsı” topluluğunu kurdu.

Murdin Adığe (Çerkes) ulusal danslarını seviyor, bunu küçük çocuklara öğretiyor ve unutmalarını engelliyor, her gösteride “İslamıye”, “Lepeç’as” (ЛъэпэчIасэ) ve “Vıc” danslarına da yer ayırıyor.

NIBE Anzor, Şapsığ gazeteci.

(*) – Psıbe, Tuapse rayonunda Tuapse kentinin hemen kuzeyinde, Psıbe Irmağı boyunda 400 kadar nüfuslu küçük bir Adıge köyü. - hcy

Kaynak : Adıge Mak

Çeviri    : Hapi Cevdet Yıldız 

Çerkesya Hareketi Haber Merkezi