Kahramanlarımızın Giysilerini Barışın Göstergesi Yapıtlar

Korkusuz kadın kahraman Nart Laşın, Nart yiğidi Savserıko, Sindlerin kralı Gegatey ve eşi Tırğetave, kadın savaşçı, kraliçe Rinevus’un giysileri ünlü Adıge modelist Staşu Yure’nin giysiler koleksiyonunda. Şimdi bu tarihi giysilerden söz etmek istiyoruz.

Bu giysilerden yiğitlik, canını esirgememe, ister erkek ister kadın olsun, bu giysilerden kuşananlar adalet ve barış için en ön safta çarpışmaya hazır kişiler. Tarihle olan bağları da bu düşüncede yatıyor.

Her ressam kendi ulusu adına önemli görevler yükleniyor, yapıtlar ortaya koyuyor. Sanatçı Staşu Yure, bu amacı ve görevi kendi yaşam yolu olarak seçti. D. Lihaçev adını taşıyan ulusal miras konusunda çalışmalar yapan enstitünün çalışanları, Staşu Yure’nin ürünlerine büyük bir değer biçtiler.

Sanatçıya sundukları takdirname yazısında şunlar yazılıdır:

“Yapıtların ulusuna ve ülkene duyduğun derin sevginin canlı şahitleri değerinde. Ürettiğin kostümlerden temiz duygular yansıyor. Ulusal gelenek, karakter ve özellikler sunuluyor. Kafkasya, Adıgeler ve ülkemizde yaşayan tüm uluslar senden memnunlar. Yapıtlarında ulusal bilinci yücelttiğin ve zenginleştirdiğin, yeryüzünün güzelliklerini, barış ve dayanışma ruhunu güçlendirdiğin için teşekkürlerimizi sunuyoruz”.

Sanatçı, ulusal kültürdeki figürleri ve karakterleri açığa çıkarıp sergiliyor. Kostümleri ile yeryüzündeki kişilerle ilişkiler kurmuş oluyor. Staşu Yure, sadece o yapıtların görüntülerini sunmakla da yetinmiyor. Tarihi gelişimi sekteye uğratan kötü ruhlu kişilerle mücadele etmenin gerçekçi yollarını ve olanaklarını da göstermiş oluyor. Ürettiği Adıge giysi ve kostümlerinde ulusun bugünlere değin izlediği tarihsel yolu görmüş oluyorsunuz.

Yapıtlarından derin felsefi düşünceler akıyor. Günümüzü ve geleceği birbirine bağlıyor, bunların birlikte geliştiklerini, birbirleriyle iletişim kurduklarını, konuşmakta olduklarını gösteriyor, özgür, bağımsız, korkusuz biçiminde, o öğeleri günümüz dünyasına katıyor, onlara sağlam adımlar attırıyor.

Staşu Yure kendi sanat yorumuyla, ulusların kendi kültürlerine yaraşır bakış açılarının olması gerektiğini, ulusal mirasın korunmasını ve barışa hizmeti savunuyor. Tüm yeryüzü uluslarından her birinin kendine özgü özelliklerin, korunmalarını ve ayakta tutulmalarını istiyor.

Yure, yaratıcı yeteneğine tanık olanlara daha duyarlı olmaları, yaşamdaki güzellikleri keşfetmeleri için katkılarda bulunuyor, barışa yoğunlaşmalarını diliyor. Staşu Yüre’nin yapıtları Uluslararası, ülke ve cumhuriyet sergilerini zenginleştiriyor. Usta modelistin giysi ve kostümleri değişik ülkelerin sınırlarını aşmış bulunuyor. Maykop’taki müzede Staşu Yure’nin yapıtlarının yer aldığı bölüm, her zaman ilgi duyanlara açıktır.

Staşu Yure; “Bu yakınlarda askere alınacak 20 kadar genç, Krasnodar kentinden Adıge müzesine getirilmişti. El işlerimi sevinerek onlara gösterdim. Koleksiyonumdaki asker giysilerine özellikle dikkat ediyordum, gençleri o bölüme götürdüm. Sonunda kırmızı renkli ve kuş kanatları bulunan “Zafer Hediyesi” (ТекIоныгъэм исаугъэт) adlı Adıge elbisesini onlara gösterdim. Taşıdığı anlamı anlattım. Tüm savaşların sona ermesi, barışın yeryüzüne egemen olmasını dilediğimi, kırmızı çizgilerle anlatmak istediğimi söyledim. Kraliçe Rinevus’un zırhlı elbisesinin üzerindeki yazıyı sondan başlayıp başa doğru okumak gerekir. “Hatıra”! anlamını verir, savaş giysilerinin yeryüzündeki işlevi ve yeri bu (hatıra) olmalı.”diye konuştu. 

Usta sanatçı, felsefi savaş kıyafetleri üzerinden giderek, tüm yeryüzünü barışa yöneltmek istiyor!

“Yeni yılda tüm yeryüzünün barışçı bir yaşama kavuşması için Tanrıya yalvarıyor, barışın egemen olacağına da inanıyorum!” diyor Staşu Yure.

Biz de aynı dileği paylaşıyoruz.

Tev Zamir

Adıge Mak, 28 Aralık 2022

Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız

Çerkesya Hareketi Haber Merkezi