Paul Goble
Kabardey Balkar Cumhuriyeti’nde sivil yetkililerle halkın olaylara bakış açıları birbirine zıt. Sivil yetkililer bazı gündelik etnik ve dini çatışmaların köklerinin İslamcı aşırılıkçılığa kadar gittiğinde ısrar ederken, halk öyle düşünmüyor.
Bu tavır değişikliği, bir yandan, büyük olasılıkla Moskova’nın ısrar etmesi nedeniyle, Kuzey Kafkasya’daki sivil yetkililerin İslamcılığa karşı büyük bir operasyon başlatmak istediklerinin; bu nedenle her yerde böyle bir tehlike olduğuna inanma eğiliminde olduklarının bir işareti olabilir.
Ancak, diğer yandan, Kuzey Kafkasya’da yaşayan insanların artık islami değerlere olan bağlılıklarını, seküler yetkililerin daha önce yaptıkları açıklamaların kendilerine bu değerleri savunma hakkı verdiğinde ısrar ederek, savunmaya hazırlandıkları anlamına geliyor- hem de sadece Müslümanların yaşadıkları yerlerde değil.
Hemen hemen her toplumda, hükümetin uyguladığı devlet yasaları ile topluluğun liderlerinin dini yasaları arasında farklılıklar vardır. Genellikle bu iki yasal normun ( toplumda ) bir arada olması, çok da soruna neden olmaz; ama bazen, dindarların faaliyetleri seküler güçlerin altını oyar ve seküler güçler buna sert tepki gösterirler.
KBR’de bugünlerde görülen bir davada, Anzorey’li bir grup Müslüman genç, insanları İslama itaat etmeye zorlamak veya bunun için güç kullanmakla tehdit etmekle suçlanıyor. Bu nedenle altı yıldan on yıla kadar hapis cezası alabilirler.
Sanıkların akrabaları ve avukatları, savcıların iddia ettiği gibi “jamaat” diye bir örgütün olmadığını, “cemaat”ın islamda topluluk demek olduğunu söylüyorlar. Fakat yetkililer, grubun 2005 yılından beri aktif olduğuna ve son 4 yılda faaliyetlerini arttırdığına dair kanıtlarının olduğunu iddia ediyorlar.
Kuzey Kafkasya’da islam konusunda uzman olan Ruslan Kurbanov, hemen hemen her inanç sisteminde, insanları itaat etmeye zorlayanların olabileceğini; ama, özetle, bunun KBR yetkililerinin göstermeye çalıştıkları gibi, “islami” bir sorun olmadığını söylüyor.
Moskova merkezli Memorial İnsan Hakları Grubu’nun Kuzey Kafkasya uzmanı Oleg Orlov da ( Ruslan Kurbanov ile ) aynı fikirde. Kuzey Kafkasya’da Müslümanlar arasında görülen bu “devriyeler”in, Rusya Federasyonu’nun bazı bölgelerinde Kazakların Ortodokslara yaptıklarından farklı olmadığını söylüyor.
Memorial uzmanı, bu tür şeyleri her iki yerde de tehlikeli olduğunu ve hoş görülmemesi gerektiğini; ancak Müslümanlara ve Ortodoks Hristiyanlara bu konuda farklı muamele edilmemesinin önemli olduğunu söylüyor. Aksi taktirde, bu durum, her iki tarafta da, Rusya’nın başını belaya sokacak bir çifte standartın kanıtı olarak görülecektir.
Orlov, yetkililerin ne kadar çok suç uydurduklarını bildiğimiz için, bu yaşananlara şaşırmadıklarını söylüyor. Gerçekten de, KBR İnsan Hakları Örgütü lideri Valery Hatajukov’a göre, oradaki insanların çoğu, cemaat üyelerine yönelik suçlamaların da bundan farkı olmadığını düşünüyorlar.
Kaynak: Window on Eurasia
Çeviri: Çerkesya Hareketi Haber Merkezi