Khakuasheva: ''Adyge Habze'' Kodu Çerkeslerin Gündeminin Temeli Olmalı

Nalçik'ta Kabardey-Balkar Beşeri Bilimler Enstitüsü'nde bir akademisyen olan Madina Khakuasheva, Çerkes ulusunun geçmişte hayatta kalmasını sağlayan ve "Adığe Xabze" olarak bilinen ahlak kurallarının geleceğin inşa edilmesi sürecinde Çerkes ulusal gündeminde merkezi bir yerinin olması gerektiğini söylüyor. 

Khakuasheva, bu düşüncelerini uluslararası online “Çerkes Yuvarlak Masası” ( Circassian Circle ) grubunda dile getirdi (aheku.net/news/society/cherkesskij-krug madina). Bu, gruptaki ikinci makale. İlki dün yayınlandı (windowoneurasia2.blogspot.com/2020/03/online-circassian-circle-brings.html).

Khakuasheva, Çerkeslerin, ortak bir coğrafyada yaşıyor olmak veya tek-ortak bir dile sahip olmak gibi, diğer ulusları tanımlayan şartları yerine getirmiyor olmalarına rağmen, yüzyıllardır ( etnik-ulusal ) kimliklerinin temeli olan ortak bir ahlaki koda, "Adığe Xabze"ye sahip olduklarını söylüyor. 

“Çerkes kültürünün özgünlüğü ve benzersizliği,  zorunlu bir görgü... evrensel ve ilkesel düzeyde ahlaki kodlarının olmasından geliyor. ( Böyle kodlar ) başka uluslarda da var, ama Çerkeslerinki daha farklı, çünkü “Adığe Xabze"nin tüm hükümlerinin zorunlu olarak yerine getirilmesi gerekirken, ( diğer uluslarda bu kodlar ) tavsiye niteliğindedir. 

"Dahası" diyerek, Khakuasheva şöyle devam ediyor: "Bu kodlar yaşamın her alanını şekillendiriyor-yönetiyor: fiziksel, sosyal, ahlaki-etik ve manevi. Bu, bizim görgü kurallarımızı çok daha önemli bir yere oturtuyor ve hiçbir şeyin karşı duramayacağı bir güce dönüştürüyor.”

2012'lerde birçok Rus yorumcu, "Adığe Xabze"nin, küreselleşme ve Sovyet-Rus hükümetlerinin politikaları sonucu, yok olduğunu söylüyorlardı. Bu, bazı analistlerin ve hatta bazı Çerkeslerin bunları ( Adığe Xabze'yi ) ihmal etmelerine neden oldu (windowoneurasia2.blogspot.com/ 2013/01 / Avrasya penceresi-Çerkesler-caught.html).

Bu tür Rus öngörülerin, bir gerçeklikten ziyade, geçmiş yüzyıllarda Çerkeslerin Rusların ilerlemesine karşı mücadeleye olan inançlarının ölmekte olduğunu düşünen bir emperyal merkezin umutları olduğuna inanmak için yeterince neden var. Ve şimdi, Khakuasheva gibi Çerkes akademisyenlerin çalışmaları sayesinde, böyle iddiaları reddetmek için daha çok neden var.

Yeni gelişmeler-bulgular da politik olarak çok önemli, çünkü bunlar, Moskova'nın uzun zamandır Çerkes ulusunu, Adığeler, Kabardeyler, Çerkesler ve Shapsughlar olarak farklı "milliyetler"e bölme çabasının başarısız olduğu ve Çerkeslerin Ruslar gelmeden önceki ortak ( değerlerin ) birlik için öneminin kavrandığı anlamına geliyor.  

Yakın tarihteki 5.000 kelimelik bir makalesinde, bu kodların insanları nasıl etkilediğini detayları ile anlatan Khakuasheva, sadece insanların ne yaptıklarını değil, bunları nasıl tanımladıklarını da tartışıyor ve Çerkes tarihi ile ilgili tartışmalara, gelişmeye açık başka bir bakış açısı sunduğunu savunuyor (natpressru.info/index.php?newsid=11707).

Paul ;ble

Kaynak: https://windowoneurasia2.blogspot.com/2020/03/adyge-habze-moral-code-must-be.html?m=1&fbclid=IwAR3e8afV_KnuAjUmC7GqYqGfwnKfL9KRBVsWSvkxas_qLPDI5DcP235A5ew

Çeviri: Çerkesya Hareketi Haber Merkezi