Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nin başkenti Nalçik’te faaliyet gösteren "Nart Xeku Xase" “Çerkes Kimliği, Vatanı, Bayrağı, Dili ve Kültürü” başlıklı bir açıklama ile bu konuda tavrını açıkladı ve hala bu konuda kafa karışıklığı yaşayanları eleştirdi.
Özellikle Türkiye’deki Çerkesleri eleştiren açıklama, Kafkas halklarının artık kendi etnik isimleriyle kurumlar kurduğuna ve bunu sadece Çerkeslerin yapmadığına vurgu yapılıyor.
“Birleşik Kafkasya”, “Kafkas” gibi sözcüklerin Çerkesya’da kullanılmadığı belirtilen açıklamada, Çerkes derneklerdeki Abhaz, Oset, Çeçen... bayraklarına anlam veremediklerini söylüyorlar.
Açıklama şöyle:
“Diasporada var olan durum ile ilgili görüşümüzü dile getirmek istiyoruz. Uzun yıllar ‘Kafkas’ kimliği altında örgütlenmenizin, kendinizi ‘Kafkasyalı’ olarak tanıtmanızın ‘haklı’ nedenleri vardı.
19. Yüzyılda Osmanlı topraklarına sürülen, aynı kaderi paylaşan Kafkasyalılar olarak birbirinize sahip çıktınız ve Çerkes kimliği yaşadığınız ülkelerde yasaktı, tarihi vatanınız Çerkesya ile hemen hemen hiç bağınız kalmamıştı…
Ama artık bu nedenler ortadan kalktı. ‘Çerkes’ kimliği yasak değil. Bizimle ilişkileriniz var, gidip geliyor, buradaki yaşamı kendi gözlerinizle görüyorsunuz. Gelemeyenler internet sayesinde gerekli bütün bilgilere hızla ulaşabiliyorlar. Ve artık Kuzey Kafkasya’da yaşayan bütün halkların; Abhazların, Osetlerin, Çeçenlerin, Karaçay-Balkarların… ulusal-etnik kimliklerine sahip çıktıklarını, ulusal örgütlenmeleri ile kendi geleceklerini örgütlediklerini biliyorsunuz.
Bu halklar, takip ettiğimiz kadar, diasporada da ulusal kimliklerine sahip çıkıyor, örgütleniyorlar. Kendi dernekleri, Federasyonları ve Vakıfları var. Kendi anadillerini kullanıyor veya derneklerinde anadillerini öğretiyorlar. Eylemlerinde sadece kendi ulusal bayraklarını açıyorlar.
Ama Çerkesler (Adığeler) bu konuda aynı duyarlılığı göstermiyorlar. Bir karmaşa ve kafa karışıklığı var. Bazı dernekler hala ‘Kafkas’, bazıları ‘Birleşik Kafkas’ veya ‘Çerkes-Kafkas’ derneği, bazıları ‘Çerkes’ ama ‘Adıge’ değil! Bazıları bütün Kafkas halklarının veya Adığe olmayan başka halkların da Çerkes olduklarını iddia ediyorlar. ‘Çerkes Halkları’ ve ‘Çerkes dilleri’ gibi garip şeyler söylüyorlar.
Çerkesleri temsil ettiğini iddia eden en büyük kurumun adı ‘Kafkas Dernekleri Federasyonu’. Derneklerde, eylemlerde Çerkes olmayan halkların: Abhazların, Osetlerin, Çeçenlerin… bayrakları da taşınıyor, bu halklar dünyaya ‘Çerkes’ gibi tanıtılıyorlar.
Bunu gerçekten anlamıyoruz.
Siz hiç Çerkeslerin vatanında, tarihi vatanımız Çerkesya’da, böyle bir şey gördünüz mü? Böyle bir söylem duydunuz mu? Kafkasya’da böyle bir çalışma veya böyle bir ‘birlik’ var mı?
Diasporada milyonlarca Çerkes (Adığe) yaşıyor. Bu, hem diasporanın kendisi için, hem de bizim için büyük bir güç. Ama artık bu yanlışlara bir son vermek, vatan ile diaspora Çerkesleri arasında bu konularda birlik olmak, ‘zı l’epk, zı Xek’u, zı Bze, Zı xabze’ (tek halk, tek vatan, tek dil, tek xabze) sloganında ve tarihi vatanımız Çerkesya’da birlik olma idealinde birleşmek istiyoruz.
Diaspora Çerkeslerinin (Adığelerinin) hızla bu konularda adım atmaları ümidi ve dileğiyle…”
Nart Xeku
2019