'Vatana Dönüş Günü'nde Diaspora Çerkeslerine Olumsuz Mesajlar Verildi Paul Goble

Adığe Cumhuriyeti, 1 Ağustos'ta, ilk etnik Çerkes grubun Kosova'dan döndüğü 1998'den bu yana yaptığı gibi, Geri Dönüş Günü'nü kutladı. Bu Gün, aynı zamanda Avrupa ve Orta Doğu'daki diğer ülkelerden dönen Çerkesleri de onurlandırıyor.

Ne yazık ki, geri dönebilenlerin sayısı -toplamda 2.000 civarında- 1864'te atalarının sürgün edildiği anavatanlarına dönmek isteyen Çerkeslerin sayısına kıyasla sadece kovada bir damla. 

Rus yetkililer, Kuzey Kafkasya'yı istikrarsızlaştırabileceği gerekçesiyle kitlesel bir dönüşten korkuyorlar.

Moskova ve Maykop, özellikle de Rus kontrolündeki Çerkes örgütleri, her yıl bu bayramı kutlayarak, Rusya'nın geri dönenleri memnuniyetle karşıladığını öne sürebilirler, ancak kanıtlar geri dönmek isteyenlerin yalnızca küçük bir kısmının "hoş karşılandığını" ve Çerkesya'ya değil, Rusya'ya dönenler olarak tanımlamalarının istediğini gösteriyor. 

Rus gazeteci Vladimir Markov, bu günle ilgili haberinde, anavatana dönenlerin “orada beklendiklerine ve kendilerine yardım edileceğine” inanmak; "oradakiler"in de, geri dönenlerin uyum sağlayacaklarından ve faydalı olacaklarından “kesin” emin olmak istediklerini söylüyor (kavtoday.ru/article/6252).

Markov, iddiasını desteklemek için iki Çerkes'in; Adığe Cumhuriyeti'nin yurttaşlarla ilgilenen milliyetler komitesi başkanı Asker Shalakhov'un ve Moskova'ya sadık Uluslararası Çerkes Derneği'nin başkanı Hauti Sokhrokov'un yorumlarını aktarıyor. 

Shalakhov, Rusya'nın gelmek isteyen tüm Çerkeslerin hepsini kabul etmesinin mümkün olmadığını; Kuzey Kafkasya'daki ekonomik durumun buna izin vermediğini ve gelmek isteyenlerin hepsinin orada uyum sağlayıp Rusya'nın iyiliği için çalışamaya hazır olmadıklarını söylüyor.

“Yurtdışından gelenlerin kültürel, hatta dilsel olarak Rusya Federasyonu'nda yaşayan Çerkeslerden çok farklı oldukları göz önüne alındığında, kontrolsüz geri dönüş, hem diğer etnik topluluklarla hem de geri dönenlerin kendi soydaşları ile sosyal gerilimlere ve çatışmalara neden olabilir”.

Bu, onlara yalnızca “maddi yardım” sağlamayı değil, aynı zamanda Rusya Federasyonu'ndaki mevcut ulusal-kültürel koşullara uyum sağlamaları için “önleyici insani” olarak adlandırdığı çalışmalar yapmayı “olağanüstü derecede önemli” hale getiriyor/muş.  

Shalakhov, bunun kolay olmadığını ve yetkililerin son derece seçici olması gerektiğini söylüyor.

Sokhrokov Hauti ise, geri dönüşle ilgili soruların, kuruluşunun uğraşması gereken “en önemli sorun” olduğunu; kendisinin ve meslektaşlarının “bu soruların karmaşıklık düzeyini anladıklarını” söylüyor. 

Ve "Çerkesler, şu anda nerede yaşarlarsa yaşasınlar; hangi dili konuşurlarsa konuşsunlar, tarihi Anavatanlarının Rusya olduğunu kabul etmeliler", diyor.

Ayrıca “geleceğimizin bu tarihi Anavatandaki dilin ve kültürün korunmasına ve daha da geliştirilmesine bağlı olduğunu kabul etmeliler" diye ekliyor. 

Moskova ve Maykop'un bu Geri Dönüş Günü'nde gönderdikleri mesajlar, Çerkeslerin Çerkesler olarak dönmelerini değil, sadece Ruslaşmaya hazır olan Çerkesleri istedikleri anlamına geliyor ki, bu, bu günü bayram yapanların istedikleri bir şey olmasa gerek. 

Paul Goble

Window On Eurasia

Özet Çeviri: 

Çerkesya Hareketi Haber Merkezi