Rusya’da Duma seçimleri, 17-19 Eylül arasında yapılacak. Seçimlere 10 günden az bir süre kaldı. Kamuoyu araştırmaları da neredeyse günlük olarak yayınlanmaya başladı.
Araştırmalar, ilginç sonuçlar veriyor.
Rusya Kamuoyu Araştırma Merkezi (VTsOM) tarafından bugün açıklanan tahminleri incelemeye değer.
VTsOM’un sonuçları, seçmenlerin yüzde 52’si seçimlere mutlaka katılacağını, yüzde 16’sı da büyük ihtimal katılacağını söylüyor. Yüzde 13 henüz katılıp katılmayacağını netleştirmemiş, yüzde 6 büyük ihtimal katılmayacak, yüzde 12 ise kesinlikle katılmayacak. Buna göre seçmenlerin yüzde 70 civarı seçimlere katılacak.
Eğer bu tahmin gerçekleşirse, 2007 seçimlerindeki yüzde 64’lük oranı bile geride bırakarak 2000’in başından beri en yüksek katılım gerçekleşebilir.
Birleşik Rusya, mayıs başında toplam seçmen arasında yüzde 30,5 desteğe sahipti; bu oran temmuz sonunda en düşük seviyesine inerek yüzde 26,4’ü görmüştü. Ancak iktidar partisi o tarihten beri tekrar yükselişte; VTsOM’un bugün açıkladığı tahminlere göre yüzde 29,4’ü buluyor.
RFKP, 29 Ağustos’ta yüzde 17,5 seviyesindeydi, bugün açıklanan tahminlere göre yüzde 16,5. Bu, genel olarak anketlerdeki hata payına yoruluyor. Nitekim VTsOM yöneticisi Mihail Mamonov da 6 Eylül’de yaptığı açıklamada RFKP’nin yüzde 20’yi aşacağını söylemişti.
RFKP’de düzenli bir yükseliş dikkat çekiyor; 2 Mayıs’ta yüzde 12,2 olarak tahmin edilen RFKP oylarının 5 puanın üzerinde arttığı anlaşılıyor.
Jirinovski’nin LDP’si, mayıs başında yüzde 11,1 olarak ölçülmüştü. 29 Mayıs’ta yüzde 8,7’e düşen LDP, bugünkü tahminlere göre yüzde 10 seviyesinde.
Adil Rusya, mayıs başında yüzde 6,5’tan bugün yüzde 5,5’a düşmüş görünüyor; ancak bu da hata payı içerisinde kabul ediliyor.
Bu tahminlere göre Adil Rusya ve LDP, oy oranlarını korumayı başarıyor. RFKP ciddi bir yükseliş gösteriyor, Birleşik Rusya ise önemli bir erimeyle karşı karşıya.
VTsOM, bugün ilk defa ön tahminleri de yayınladı. Bu tahminler, seçime katılacak seçmenler arasında partilerin olası oylarını gösteriyor. Buna göre beklenen sonuçlar şöyle:
Birleşik Rusya: % 42 ( 41-44 )
RFKP: 19 ( 18-22 )
LDP: 11 ( 10-13 )
Adil Rusya: 8 ( 7-9 )
Yeni İnsanlar: 5 ( 4-6 )
Emekliler Partisi: 4
Elma: 3
Yeşiller: 3
Diğer: 5
Eğer bu tahminler gerçekleşirse, Birleşik Rusya 2016’daki yüzde 54,2 seviyesinden yüzde 42’ye düşer, RFKP ise yüzde 13,3 seviyesinden yüzde 20’ye yükselir.
Ancak bu tahminlerde dikkat çekici iki sonuç daha var: Yeni İnsanlar partisinin parlamentoya girmesi neredeyse kesinleşirken Emekliler Partisi’nin de girmesi pekâlâ mümkün.
Bunlardan biri veya ikisi birden Duma’ya girerlerse, parlamento bileşimi 2003’ten beri ilk defa değişir.
Yeni İnsanlar, kozmetik ve parfümeri tekeli Faberlic’in patronu Aleksey Neçayev’in partisi. Yeni İnsanlar’ın yükselişi, Navalnıy’ın ardından batıcı liberal hareketin yükselişi anlamına geliyor. Eğer her ikisi de yüzde 3’lük seçmen desteği olan Elma ve Yeşiller de bu sınıfa sokulursa, batıcı liberallerin oy oranı yüzde 10’u aşıyor demektir.
Yeni İnsanlar’ın en önemli seçim vaadi, gerçek bir liberal klasiği: devlet memurlarının azaltılması.
Aslında eski bir parti olan Emekliler Partisi ise, tam bir fecaat olan ve Birleşik Rusya’nın erimesinde en önemli rollerden birini oynayan emeklilik reformuna karşı bir sosyal hareket olarak yükseldi.
Bu yüzden Birleşik Rusya’dan, RFKP’den başka Emekliler Partisi’ne de oy kayması gözleniyor.
Parti, başta sağlık olmak üzere, sosyal harcamalarda kısıtlamalara son verilmesini, sağlık giderlerinin devlet tarafından karşılanmasını, siyasi konjonktürden bağımsız bir emeklilik sistemi belirlenmesini savunuyor.
Emekliler Partisi Duma’ya girmeyi başarırsa, RFKP ile birlikte hareket edeceği kesin görünüyor. Yeni İnsanlar, büyük burjuvazinin sesi olmaya aday. LDP, her zamanki gibi, Jirinovski’nin tekkesi.
Birleşik Rusya ise parlamentoda da yansımasını bulan sol yükseliş karşısında devleti koruma adına sola yakınlaşabilir.
Kaynak: YDH