Ukrayna Yüksek Konseyi Kararı

Rus İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen Çerkes soykırımının tanınması üzerine:

9 Aralık 1948 tarihli BM Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, 18 Ekim 1907 tarihli Karada Savaş Kanunları ve Geleneklerine İlişkin Sözleşmesi, İnsan Hakları Bildirgesi ve diğer BM insan hakları anlaşmalar ve enstrümanlar ile Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşmesi dikkate alınarak;

1763-1864 Rus-Kafkas Savaşı sırasında Çerkes topraklarındaki etnik temizlik, Çerkes halkının yüzde doksanından fazlasının fiziksel olarak yok edilmesine veya sınır dışı edilmesine yol açtığı göz önüne alındığında, Çerkes halkını bastırmayı amaçlayan önceden planlanmış ve şiddet içeren bir dizi eylem, Çerkes halkının kimliğini bastırmak, belirli bir etnik grubun fiziksel varlığının tamamını veya bir kısmını ortadan kaldırmak ve yaşam koşullarının kasıtlı olarak yıkmak;

1763-1864 Rus-Kafkas Savaşı sırasında Rus birliklerinin suç eylemlerini, Çerkesleri fiziksel olarak yok etmek amacıyla siviller arasında yapay kıtlık ve salgın hastalıkları doğrulayan çok sayıda resmi belgeyi dikkate alarak;

Şu anda Rusya Federasyonu'nda yaşayan Kabardeyleri, Çerkesleri, Adigeleri, Şapsugları, ataları soykırımdan sağ kurtulan ve yapay idari sınırlarla ayrılmış olan tarihi Çerkesya'nın mirasçısı olan tek Çerkes (Adige) halkı olarak tanıyarak;

Rusya İmparatorluğu'nun Çerkeslere ve onun köleleştirdiği diğer halklara karşı işlediği suçların henüz yasal olarak ele alınmadığını dikkate alarak;

Mevcut Rus rejiminin önceki rejimlerin suçlarına yönelik gerekçelerinin, Rusya'nın mevcut dış ve iç politikalarına yol açtığını ve bunun da onun uluslararası alanda terörizmi destekleyen bir devlet olarak tanınmasına, Ukraynalılara ve diğer halklara karşı iğrenç suçlar işlemek için terörist yöntemler kullanan bir devlete yol açtığını vurguluyor; 

Mevcut Rus rejiminin, Ukrayna ile savaşta "top yemi" olarak kullanılmak üzere köleleştirilmiş halkların (Çerkesler dahil) temsilcilerini yoğun bir şekilde işe aldığını ve bu halkları fiziksel olarak yok etme politikasını sürdürdüğünü dikkate alarak;

Rusya İmparatorluğu'nun baskıcı rejiminin, halkları boyunduruk altına almayı ve onlara karşı sömürge politikaları izlemeyi amaçlayan, milyonlarca insanın yok olmasına, halkların sosyal temellerinin, asırlık geleneklerinin, manevi kültürünün ve ulusal kimliklerinin yok olmasına yol açan suç eylemlerini kınayarak;

Ortak “uluslar hapishanesinde” bulunmanın bir sonucu olarak Ukrayna halkıyla birlikte önemli kayıplara ve acılara maruz kalan Rusya İmparatorluğu ve SSCB'nin tüm köleleştirilmiş halklarıyla dayanışmayı ifade ederek:

Bu halklar için tarihi adaleti yeniden tesis etme ihtiyacının bilincinde olarak;

Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Parlamentosu'nun 7 Şubat 1992 tarih ve 977-XII-B sayılı “Rus-Kafkas Savaşı sırasında Adığe (Çerkes) soykırımının kınanması hakkında” kararını dikkate alarak:

Rusya İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen Çerkes soykırımının tanınmasına ilişkin Gürcistan Parlamentosu'nun 20 Mayıs 2011 tarih ve 4701-IS sayılı kararını dikkate alarak;

Çerkes ulusal hareketinin temsilcilerinin Ukrayna Verkhovna Rada'sına yaptıkları 7 Haziran 2024 tarihli çağrıya yanıt olarak;

Ukrayna Verkhovna Rada'sı şu kararı verir:

1. 1763-1864 Rusya-Kafkas Savaşı sırasında Çerkeslerin (Adığelerin) kitlesel imhası ve tarihi anavatanlarından Osmanlı İmparatorluğu'na zorla sürülmeleri soykırımın tüm belirtilerini taşıyor ve eğer bu tür suçlar bugün işlenmiş olsaydı, bunlar şüphesiz 10 Ekim 1907 tarihli Dördüncü Sözleşmenin ihlali ve 9 Aralık 1948 tarihli BM Sözleşmesine göre bir soykırım eylemi olarak kabul edilirdi;

2. Bu suçun tüm kurbanlarının anısını onurlandırıyor ve Çerkes (Adige) halkıyla dayanışmamızı ifade ediyoruz;

3. Rusya İmparatorluğu'nun, yüzbinlerce Çerkes'in ölümüne yol açan, Çerkes toplumunun temellerine ciddi zararlar veren ve insanlık için büyük kayıplara yol açan soykırım eylemlerini şiddetle kınıyoruz;

4. Çerkeslerin kitlesel imhasını henüz soykırım olarak tanımayan tüm ülkeleri ve uluslararası kuruluşları bunu yapmaya ve Rusya Federasyonu'na bu suçu resmi olarak tanıma ve özür dileme çağrısında bulunmaya çağırıyoruz;

5. Ukrayna Hükümetine talimat vermek ve diğer ülkelerin hükümetlerini, eğitim ve araştırma programlarında bunlar hakkında bilgi geliştirerek Rusya İmparatorluğu'nun bu ve diğer suçlarına ilişkin farkındalığı artırmaya teşvik etmeye çağırıyoruz;

6. Mevcut Rus rejiminin, baskı ve saldırganlık ideolojisini desteklemek amacıyla tarihi gerçekleri çarpıtma girişimlerini kınıyoruz;

7. Diasporadaki Çerkes (Adige) halkının, tarihi topraklarında ulusal kendi kaderini tayin hakkını uygulanmasıyla, Kafkasya'nın kuzeybatı kesimindeki eski yerleşim topraklarına geri dönme hakkını tanıyoruz;

8. Ukrayna Verkhovna Rada'nın ilgili birimlerine, bu kararı derhal Çerkesçe, İngilizce ve Rusça'ya tercüme etmeleri ve yayınlamaları talimatını veriyoruz;

9. Ukrayna Verkhovna Rada Başkanına, bu kararı Ukrayna Devlet Başkanı ve Hükümetine, Avrupa Parlamentosu'na, AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi'ne, BM Genel Sekreteri'ne ve BM Yerli Halklar Daimi Forumu'na, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi ve Avrupa Konseyi Genel Sekreteri'ne iletme talimatını veriyoruz.

10. Bu kararname kabul edildiği tarihten itibaren yürürlüğe girer.

Ukrayna Verkhovna Rada Başkanı R. STEFANCHUK