Maori partisi, tüm Yeni Zelanda yer adlarını yerli dile dönüştürmek istiyor. Eski sömürge devleti daha sonra Aotearoa olarak adlandırılacaktı.
Kia ora- merhaba! Yarın ‘’Maori Dili Haftası’’ sona eriyor. Yeni Zelanda’da her yıl daha çok insan Maori dilinin daha çok kullanılmasını savunuyor. Superstar Lorde bu hafta yerli dilde beş şarkı yayınladı.
Kiwi’lerin %15’i Maori, fakat 5 milyonluk ülkenin sadece %3’ü kendi dilinde konuşuyor. Bununla birlikte kökenlerine bağlı olmaksızın daha çok insan bu dili öğreniyor. İngiliz kolonizasyonu sebebiyle yerel halkın anadili sistematik olarak bastırılıyordu. 1950 yılında sadece dörtte biri anadillerini akıcı konuşabiliyordu. Okulda İngilizce konuşmayan çocuklar ise dayak yiyordu.
1987 yılında Maori dilide sonunda ülkede resmi dil oldu. O zamandan bu yana daha çok insan kendi dillerindeki isimlerini kullanıyorlar, kısmen ise çift isim olarak. Ülkenin en yüksek dağı artık Aoraki/Mount Cook. Yeni Zelanda gözle görülür bir şekilde iki kültürlü: Resmi binalardaki yazılar iki dilde, Maori dili okullarda zorunlu ders, Maori TV var. Maori partisi için ise bu yeterli değil. Ülke adının, uzun zamandır zaten halkın genelinin kullandığı, ‘’Uzun beyaz bulut ülkesi’’ anlamına gelen ‘’Aotearoa’’ olarak değiştirilmesini talep ediyor.
İmza kampanyasının açılmasıyla, birkaç saat içerisinde binlerce imza toplanması öyle gösteriyor ki 2026 yılına kadar kalan yer isimleri de tekrar eski isimlerine çevrilecek. Auckland metropolü Tamaki-makau-rau, başkent Wellington ise Te Whanganui-a-Tara ve Christchurch’de Otautahi olarak çevrilebilir.
Başbakan Jacinda Ardern çekimser
Wellington'daki bir doğa rezervinin adı Ağustos ayında Waimapihi olarak değiştirildiğinde, çoğu kişi onu fazla "woke" (uyanmış) buldu. Yavaş yavaş sokak adlarını da değiştiren Belediye Meclisi Üyesi Tamatha Paul, "Sömürge geçmişimizden kurtulan bir kuşağa ait olmaktan mutluyum" diyor.
İmza kampanyası sahipleri çok daha büyük bir tepkiye hazır. Maori partisinin ikili liderliğinden Rawiri Waititi, "Atalarımızın isimlerinin sakat bırakılması, piçleştirilmesi ve görmezden gelinmesi gerçeğinden sonsuz derecede bıktık" dedi. "21. yüzyıldayız, bu değişmeli." 2019'da parlamentoda benzer iki dilekçe reddedilmişti.
“Aotearoa” sadece 19. yüzyıldan beri kullanılıyor. Bundan önce, Maori'ce ayrı ayrı her bir adanın isimi vardı. Waititi'ye göre ülkeyi bölmekten çok birleştirecek bir isim. “Yeni Zelanda” ise 17. yüzyılda haritacıların bir Hollanda eyaletinden türettikleri “Nieuw-Zeeland” kelimesinin sadece çevirisidir.
Başbakan Jacinda Ardern imza kampanyası konusunda kapalı davranıyor. Geçen yıl İşçi Partisi lideri, ulusal isim değişikliğinin hükümetinin "araştırmak" istediği bir şey olmadığını söyledi. Ancak orijinal isimlerin daha çok insan tarafından kullanılmasından yana.
Babası Māori olan eski başbakan yardımcısı Winston Peters, önerilen isim değişikliğini "aptal aşırılıkçılık" olarak reddediyor. Muhafazakar, "Yeni Zelanda'da kalmaktan yanayız" dedi. Neoliberal ACT partisinin başkanı David Seymour, herkesin Maori isimlerini kullanmakta zaten özgür olduğunu tweetledi. Ancak dilekçe, "Yeni Zelanda" adını yasaklama girişimidir. Son argümanı: Yeniden adlandırma, Yeni Zelanda için "uluslararası bir marka" olarak kafa karışıklığı yaratacaktır.
Kaynak:Taz.de
Çeviri: Çerkesya Hareketi Haber Merkezi