#1297 Ekleme Tarihi 22/02/2017 10:26:52
«Tarihte Çerkes kadınların dünyası» isimli Adıge Cumhuriyeti Milli Müzesi tarafından Krasnodarda bulunan E. D. Arkeoloji-tarih müzesinde açılan Adıge kadınlarınorta çağlardam itibaren 20 yüzyıla değin aklen, görünüş olarak gösterdiği gelişmeyi izleyen sergi açıldı.
Adıge kadınların tarih içerisinde gösterdiği gelişime değer vererek Krasnodar Eyaleti Kültür Bakanlığı temsilcileri, AC. Kültür bakanı Kule Muhammed Adıge Cumhuriyetinin Krasnodar Eyaleti temsilcisi Traho Timur etkinliğe iştirak etti.
Milli müze müdüresi Cıgune Fatime serginin düzenlenmesinde güttükleri amaç hakkında konuştu.
Krasnodarda kurulmuş olan Etnik Kültürler Merkezinin Adıge Masası müdüresi Şame Safiyet’in yöneticiliğini yaptığı ‘Oşhamafe’ çocuk dans ansamblesi etkinliğin törensel açılışında dans etti.
Geçmişin yankısı niteliğindeki Çerkes melodileri etkinliğe katılanların ilgisini daha da cezbetti.
Krasnodarda ilk defa sergilenen bu çalışmayı Cıgune Fatime ve onun yardımcısı Şevcen Nalmes organize etti.
Cıgune Fatim «-Geçen yıl Çerkes askerleri, süvarileri için düzenlediğimiz sergiyi şimdi Çerkes kadınları için organize ettiğimiz takip etti.
Bölgelerimiz komşu, bir arada yaşıyoruz, birbirimizi tanıyor-biliyor gibiyiz ama bilmediklerimiz daha çok.
Bu yüzden böylesi sergiler milletlerin birbirlerini tanımaları, kültür ve halklarının birbirine yakınlaşmasına vesile olacaktır. Gelecekte de böylesi ilgi çekici milli projeler bu çalışmayı takip edecek’
Şevcen Nalmes «— Genç kızdan başlayıp bir aileye intisab etmiş Çerkes kadınına dek yüzyıllar boyunca biriken akılla gelişmiş kadınlarımızın gösterdiği ilerlemeleri, sahip oldukları yetenekleri, genç kızlık dönemlerinin nasıl olduğunu, aile hizmetlerini nasıl yerine getirdikleri, bunlarla alakalı kullandıkları nesneleri, giysilerini, kendilerini nasıl güzelleştirdiklerini anlatan bizim arşivimizde yer alan eserlerden seçtiğimiz 500 adeti ile bu sergiyi düzenledik.
Erkekler dünyayı ellerinde tutuyorlardıysa, kadınlar da evin-ailenin evsahibesiydiler. Bu sunumda yer alan Çerkes kadını obrazını bu gün dahi örnek alıp korumamız-muhafaza etmemiz gerekiyor»
Eksponatlardan 6. yüzyıla ait üç-dört yaşındaki kız çocuğunın giydiği gömleğin görünüşü yeşil renkli kumaştan kesilmiş parça ile gösteriliyor.
Arkeologlar tarafından bulunmuş bu yapıt, eseri güzelleştirmek üzere işlenmiş altın nesneler taşıyor.
Adıgelerin türediği varsayılan Meotlar dönemine ait altın bilezikler, küpeler vs. de bulundu.
Bunlar kadınları güzel gösterme işlevi yanısıra o dönemlerde altın ve gümüşün işlenmesine mahir olunduğunu da kanıtlar niteliklerdeler.
Arap yazar Mesudi 10. yüzyılda şöyle yazmıştı: «… onlar (Çerkes kadınları — Tevu Z..) beyaz elbiseler giyiyorlar, Romadan ithal edilmiş kumaşları da kullanıyorlar, altın sırma işlemesinde yetenekliler.»
Aradan beş asır geçtikten sonra İtalyadan bölgemizi gezen seyyah İnteriano’da Çerkes kadınlarının altın sırma işle giysilerini bezediklerini yazarak bunu yeteneğin zirvesi olarak tanımlamıştı.
Bunun yanısıra Çerkes kadınının güzelliği, ahlakı, akıllılığı eski çağlardan itibaren nam saldı.
Sergi de bunları göz önüne sergiliyor.
Kule Muhamed: «— Bölgelerimiz uzun zamandır farklı alanlarda işbirliği içerisindeler. Kültürel konuları ele alacak olursak, ressamlarımızın, tiyatrolarımızın ilişkisini ön plana çıkarıyorum.
Aynı şekilde müzelerimiz de faaliyet gösteriyor.
Şimdiki Adıge Cumhuriyeti Milli Müzesince Krasnodar Devlet Müzesinde düzenlenen bu serginin kendisi ile gurur duyuyorum, çünkü bu sergi Çerkes kadınının dünyada da tanınıyor olmasının kanıtı..
Üç-dört yaşlarında aklı başına gelmeye başlamış kız çocuğundan başlayarak ilerlemiş yaşlardaki kadınlarımıza dek kendilerine saygı duymamızı sağlayan milli geleneklerimizi yücelten tavırlar ve çeşitli yeteneklere sahiplerdi. Bunlar tarihin çeşitli asırlarında yer etti ve bu gün bizlere ulaştı.
Bu birikimi kadınlarımızın terk etmemeleri, gençlerimizin örnek almasına bu sergi hizmet edecektir.
Dünyayı derleyen-toplayan kadınlardır!
Erkekler her alanda kadınlara destek olucu şekilde onların yanında bulunmalı.
Milli Müzenin düzenlediği ilginç projelere ise paha biçmek zor!»
Etkinliğe Adıgeyi temsilen katılanlar düşüncelerini tek tek anlattılar. Evsahipleri de bu kültürel etkinliğe gereken değeri verdi.
Krasnodar Müzesi Müdürü Andrey Karyakin AC. Milli müzesinin düzenlediği bu sunumun akademik normlarda olduğunun altını çizdi: «— Adıgey müzesi ile memnuniyet duyarak çalışıyoruz. Bölgemizde yaşayan farklı etnisitelerden insanlar tarihlerini, kültürlerini, bunların zenginliğini tanımalı-bilmeli.
Geçmiş asırlardan beri milletleri birbirine çeken şeyler ticaret ve kültürdür.
Bu sunum sözkonusu her iki hususu da güzel sergiledi.
Memnunum,böylesi bir serginin günümüzde bizim müzemize de ulaşmasından onur duyuyorum»
Krasnodar Eyaleti Kültür Bakanı kütüphaneler, müzeler, ve sinema sanatı dalında başdanışmanı Darya Vizeyeva ile yaptığımız konuşmada, kendisinin Asetin olduğunu belirtti. Adıge Cumhuriyeti Milli Müzesinin arşivinde bulunan nesnelerden oluşturulmuş bu sergide pek çok altın nesnenin oluşu ve onların ilgi çekiciliğinin altını çizdi; «-Çerkes kadınlarının özel yeri olduğu onlara özel değer verildiği böylece açığa çıktı.
Bu sergi kafkas kültürü ve Çerkes etnosu tarihine bizi cezbediyor, bilgilerimizi arttırıyor.
Geçmiş asırlardaki Çerkes kadınlarının süretleri gözümüzün önünde canlanıyor.
Onlar güzeller, akıllılar, milli geleneklerini uyguluyorlar, kendilerine de değer veriyorlar…
Bu sergide gördüğüm Çerkes kadın obrazı bu şekilde »
Sergide farklı nesnelerin yer aldığı raflar yanısıra başlı başına ekspozisyon olan materyal grupları da var.
Örnekleyecek olursak; evlenmiş bir kadının yaşamının anlatıldığı kısım bu kalemden.
Çerkes beşiği, üç ayaklı Çerkes sofrası, Çerkes peynirinin yapımında kullanılan peynir süzgeci, farklı dönemlerde kullandıkları mufak kap-kacağı, su getirmek için kullandıkları güğümler, yayık vb. bu sergide yer alıyordu.
Pşıze (Kuban) devlet üniversitesi Profesörü Keleşavo Asıyet’in varsaydığına göre, kadınların dinlendiği aileler iyi nasipliler; «Her ulus kendi kadınlarına değer verir. Fakat Çerkes kadınını daha seçkin bir yeri olduğu tarihimizde kültürümüzde yerleşik olarak bulunuyor.
Çerkes kadınını ön plana çıkartan şeyler, ağırbaşlılığı, sabrı ve akılcıllığı.
Çerkes kadınlarının sözünü dinleyerek zor durumların üstesinden gelinen olaylara tarihimizde yer etmiş bir halde rastlıyoruz. Çerkes kadınını dinlemedikleri için feci şekilde yok olanlarında örnekleri aynı şekilde bulunuyor.
İşte bu yüzden milli tarimizden kalmış olan bu aklı korumalı, gençlerimizin örnek almasını sağlamalıyız.
Böylesi sergilerin büyük önemi var.
Eski dönemlerde Çerkes kadınlarının kullandığı kıyafetlerden tutun günümüzde kullanılan halıya kadar her şey Çerkes kadınının dünyayı güzelleştiren, ocağın tütmesini-korunmasını sağlayan niteliklerinin göstergesi.
Daima köklere dönmek irtibatı devam ettirmek gerekir.
Çalışmakta olduğum Pşıze ‘Kuban’ Devlet Üniversitesinde mart ayı sonlarında Çerkes Kültürü Günü organize edeceğiz. Burada herkesi davet ediyorum!»
Milli tarihte oluşmuş akla vakıf olursanız ileriye dönük de gelişmeniz söz konusu olur.
Adıge Cumhuriyeti Milli Müzesi tarafından Krasnodarda bulunan E. D. Arkeoloji-tarih müzesindeki sergi mayıs ayına kadar açık olacak.
TEVU Zamir
Adıge Cumhuriyeti Onursal gazetecisi
Çeviri; AÇUMIJ Hilmi
Kaynak: ADIGE MAKH
Adıge kadınların tarih içerisinde gösterdiği gelişime değer vererek Krasnodar Eyaleti Kültür Bakanlığı temsilcileri, AC. Kültür bakanı Kule Muhammed Adıge Cumhuriyetinin Krasnodar Eyaleti temsilcisi Traho Timur etkinliğe iştirak etti.
Milli müze müdüresi Cıgune Fatime serginin düzenlenmesinde güttükleri amaç hakkında konuştu.
Krasnodarda kurulmuş olan Etnik Kültürler Merkezinin Adıge Masası müdüresi Şame Safiyet’in yöneticiliğini yaptığı ‘Oşhamafe’ çocuk dans ansamblesi etkinliğin törensel açılışında dans etti.
Geçmişin yankısı niteliğindeki Çerkes melodileri etkinliğe katılanların ilgisini daha da cezbetti.
Krasnodarda ilk defa sergilenen bu çalışmayı Cıgune Fatime ve onun yardımcısı Şevcen Nalmes organize etti.
Cıgune Fatim «-Geçen yıl Çerkes askerleri, süvarileri için düzenlediğimiz sergiyi şimdi Çerkes kadınları için organize ettiğimiz takip etti.
Bölgelerimiz komşu, bir arada yaşıyoruz, birbirimizi tanıyor-biliyor gibiyiz ama bilmediklerimiz daha çok.
Bu yüzden böylesi sergiler milletlerin birbirlerini tanımaları, kültür ve halklarının birbirine yakınlaşmasına vesile olacaktır. Gelecekte de böylesi ilgi çekici milli projeler bu çalışmayı takip edecek’
Şevcen Nalmes «— Genç kızdan başlayıp bir aileye intisab etmiş Çerkes kadınına dek yüzyıllar boyunca biriken akılla gelişmiş kadınlarımızın gösterdiği ilerlemeleri, sahip oldukları yetenekleri, genç kızlık dönemlerinin nasıl olduğunu, aile hizmetlerini nasıl yerine getirdikleri, bunlarla alakalı kullandıkları nesneleri, giysilerini, kendilerini nasıl güzelleştirdiklerini anlatan bizim arşivimizde yer alan eserlerden seçtiğimiz 500 adeti ile bu sergiyi düzenledik.
Erkekler dünyayı ellerinde tutuyorlardıysa, kadınlar da evin-ailenin evsahibesiydiler. Bu sunumda yer alan Çerkes kadını obrazını bu gün dahi örnek alıp korumamız-muhafaza etmemiz gerekiyor»
Eksponatlardan 6. yüzyıla ait üç-dört yaşındaki kız çocuğunın giydiği gömleğin görünüşü yeşil renkli kumaştan kesilmiş parça ile gösteriliyor.
Arkeologlar tarafından bulunmuş bu yapıt, eseri güzelleştirmek üzere işlenmiş altın nesneler taşıyor.
Adıgelerin türediği varsayılan Meotlar dönemine ait altın bilezikler, küpeler vs. de bulundu.
Bunlar kadınları güzel gösterme işlevi yanısıra o dönemlerde altın ve gümüşün işlenmesine mahir olunduğunu da kanıtlar niteliklerdeler.
Arap yazar Mesudi 10. yüzyılda şöyle yazmıştı: «… onlar (Çerkes kadınları — Tevu Z..) beyaz elbiseler giyiyorlar, Romadan ithal edilmiş kumaşları da kullanıyorlar, altın sırma işlemesinde yetenekliler.»
Aradan beş asır geçtikten sonra İtalyadan bölgemizi gezen seyyah İnteriano’da Çerkes kadınlarının altın sırma işle giysilerini bezediklerini yazarak bunu yeteneğin zirvesi olarak tanımlamıştı.
Bunun yanısıra Çerkes kadınının güzelliği, ahlakı, akıllılığı eski çağlardan itibaren nam saldı.
Sergi de bunları göz önüne sergiliyor.
Kule Muhamed: «— Bölgelerimiz uzun zamandır farklı alanlarda işbirliği içerisindeler. Kültürel konuları ele alacak olursak, ressamlarımızın, tiyatrolarımızın ilişkisini ön plana çıkarıyorum.
Aynı şekilde müzelerimiz de faaliyet gösteriyor.
Şimdiki Adıge Cumhuriyeti Milli Müzesince Krasnodar Devlet Müzesinde düzenlenen bu serginin kendisi ile gurur duyuyorum, çünkü bu sergi Çerkes kadınının dünyada da tanınıyor olmasının kanıtı..
Üç-dört yaşlarında aklı başına gelmeye başlamış kız çocuğundan başlayarak ilerlemiş yaşlardaki kadınlarımıza dek kendilerine saygı duymamızı sağlayan milli geleneklerimizi yücelten tavırlar ve çeşitli yeteneklere sahiplerdi. Bunlar tarihin çeşitli asırlarında yer etti ve bu gün bizlere ulaştı.
Bu birikimi kadınlarımızın terk etmemeleri, gençlerimizin örnek almasına bu sergi hizmet edecektir.
Dünyayı derleyen-toplayan kadınlardır!
Erkekler her alanda kadınlara destek olucu şekilde onların yanında bulunmalı.
Milli Müzenin düzenlediği ilginç projelere ise paha biçmek zor!»
Etkinliğe Adıgeyi temsilen katılanlar düşüncelerini tek tek anlattılar. Evsahipleri de bu kültürel etkinliğe gereken değeri verdi.
Krasnodar Müzesi Müdürü Andrey Karyakin AC. Milli müzesinin düzenlediği bu sunumun akademik normlarda olduğunun altını çizdi: «— Adıgey müzesi ile memnuniyet duyarak çalışıyoruz. Bölgemizde yaşayan farklı etnisitelerden insanlar tarihlerini, kültürlerini, bunların zenginliğini tanımalı-bilmeli.
Geçmiş asırlardan beri milletleri birbirine çeken şeyler ticaret ve kültürdür.
Bu sunum sözkonusu her iki hususu da güzel sergiledi.
Memnunum,böylesi bir serginin günümüzde bizim müzemize de ulaşmasından onur duyuyorum»
Krasnodar Eyaleti Kültür Bakanı kütüphaneler, müzeler, ve sinema sanatı dalında başdanışmanı Darya Vizeyeva ile yaptığımız konuşmada, kendisinin Asetin olduğunu belirtti. Adıge Cumhuriyeti Milli Müzesinin arşivinde bulunan nesnelerden oluşturulmuş bu sergide pek çok altın nesnenin oluşu ve onların ilgi çekiciliğinin altını çizdi; «-Çerkes kadınlarının özel yeri olduğu onlara özel değer verildiği böylece açığa çıktı.
Bu sergi kafkas kültürü ve Çerkes etnosu tarihine bizi cezbediyor, bilgilerimizi arttırıyor.
Geçmiş asırlardaki Çerkes kadınlarının süretleri gözümüzün önünde canlanıyor.
Onlar güzeller, akıllılar, milli geleneklerini uyguluyorlar, kendilerine de değer veriyorlar…
Bu sergide gördüğüm Çerkes kadın obrazı bu şekilde »
Sergide farklı nesnelerin yer aldığı raflar yanısıra başlı başına ekspozisyon olan materyal grupları da var.
Örnekleyecek olursak; evlenmiş bir kadının yaşamının anlatıldığı kısım bu kalemden.
Çerkes beşiği, üç ayaklı Çerkes sofrası, Çerkes peynirinin yapımında kullanılan peynir süzgeci, farklı dönemlerde kullandıkları mufak kap-kacağı, su getirmek için kullandıkları güğümler, yayık vb. bu sergide yer alıyordu.
Pşıze (Kuban) devlet üniversitesi Profesörü Keleşavo Asıyet’in varsaydığına göre, kadınların dinlendiği aileler iyi nasipliler; «Her ulus kendi kadınlarına değer verir. Fakat Çerkes kadınını daha seçkin bir yeri olduğu tarihimizde kültürümüzde yerleşik olarak bulunuyor.
Çerkes kadınını ön plana çıkartan şeyler, ağırbaşlılığı, sabrı ve akılcıllığı.
Çerkes kadınlarının sözünü dinleyerek zor durumların üstesinden gelinen olaylara tarihimizde yer etmiş bir halde rastlıyoruz. Çerkes kadınını dinlemedikleri için feci şekilde yok olanlarında örnekleri aynı şekilde bulunuyor.
İşte bu yüzden milli tarimizden kalmış olan bu aklı korumalı, gençlerimizin örnek almasını sağlamalıyız.
Böylesi sergilerin büyük önemi var.
Eski dönemlerde Çerkes kadınlarının kullandığı kıyafetlerden tutun günümüzde kullanılan halıya kadar her şey Çerkes kadınının dünyayı güzelleştiren, ocağın tütmesini-korunmasını sağlayan niteliklerinin göstergesi.
Daima köklere dönmek irtibatı devam ettirmek gerekir.
Çalışmakta olduğum Pşıze ‘Kuban’ Devlet Üniversitesinde mart ayı sonlarında Çerkes Kültürü Günü organize edeceğiz. Burada herkesi davet ediyorum!»
Milli tarihte oluşmuş akla vakıf olursanız ileriye dönük de gelişmeniz söz konusu olur.
Adıge Cumhuriyeti Milli Müzesi tarafından Krasnodarda bulunan E. D. Arkeoloji-tarih müzesindeki sergi mayıs ayına kadar açık olacak.
TEVU Zamir
Adıge Cumhuriyeti Onursal gazetecisi
Çeviri; AÇUMIJ Hilmi
Kaynak: ADIGE MAKH Kültür-Edebiyat
Diğer Haberler
Facebook 
Twitter 
Pinterest 
Linkedin 
Tumblr 
vk 
Odnoklassniki 
Reddit 
Whatsapp
Google Bookmarks
