MİLLETİ DİLİ BELLİ EDER

Adıge Cumhuriyeti Gimnazyumunda 29 nisan tarihinde milli bilinç, anadil eğitimi, öğrencilerin yaşama hazırlanması içerikli bir etkinlik gerçekleştirildi. Etkinliği Çerkes dili ve edebiyatı öğretmeni Mıgu Anjele yönetti. Gimnazyum Müdüresi Çıç Nuriyet yaptığı konuşmada ‘Çerkesçe Ayı’ çerçevesindeki etkinlikleri iyi organize ettiklerini belirtti. Öğrenciler Milli Müze, Çeraşe Tembot müzesi vd. de bulundular. Bu müzelerde tiyatralize edilmiş sunumlar sahnelediler, şarkılar seslendirdiler. Öğrenciler konu ile alakalı kompozisyonlar yazdılar, duvar gazeteleri çıkarttılar, resimler yaptılar. Çıç Nuriyetin belirttiğine göre yaşamın çeşitli alanlarına yönelik olarak öğrencilerin hazırlanmasında Çerkesçe için gösterdikleri çabalar kendilerini doğruladı.

Kompozisyon yazanlar

Yapılan kompozisyon yarışmasında 4. sınıf öğrencisi Hapaye Ridad yazdığı kompozisyonla birincilik elde etti. Mıgu Milane, Ğubjeko Aminat, Mamıy Elze ise kendi sınıflarında birinci geldiler. Öğrenciler Çerkes dili ve edebiyatı eğitimi ile edebiyatın dille ilişkisi konusunda öğretim görüyorlar. Öğretmenler öğrencilerin yazdıkları kompozisyonlarda, her birisinin açık ve berrak olarak akıllarından geçirdikleri şeyleri kaleme alabiliyor olmalarının kompozisyon yarışmasının önemini arttırdığını belirttiler.

Tiyatralize sunumlar

Bunlar ise daha ziyadesiyle pşıseler veya eğitici niteliklere yönelikler. Bu alanda Çıç Alıy, Hut’ıj Dane, Acıre Samire, Bılımıhe Tamile, Sihu Zavur, Bğuaşe Yusuf, Hacıme Samire, Traho Suzanne vd. hediyeler verildi.

Duvar Gazeteleri

Bu alanda Boleko Gunes, Hatko Rasul, Dole Damir, Kumpıl Batır, Hot Milane, Hapaye Redad ve diğerlerine teşekkürnameler verildi. Duvar gazetelerinin çıkartılması için canı gönülden çalıştılar. Şiirler yazdılar, yaptıkları resimlerle süslediler. ‘Benim Çerkesçem’ isimli duvar gazetesi muhtevası ile ilgi çekici niteliklerde. Yapılan sunumlarda ‘Çerkes Masalları’nın yayınlanmasının sekseninci yıldönümü anısına sahneye konulan gösteride tilki, kurt, kuş, tavşan vd. nin bir evde birlikte yaşayabilmek için ortaya koydukları çözüm dikkat çekiciydi. Öğrenciler sunumun anlamını kavramış olarak, çerkesçe ile akıcı-anlaşılır şekilde sahnelediler.

Toplantılar

Başlangıç sınıflarında yapılan özel derslerde dilin tarihi ile milletimizin kat etmiş olduğu yol arasındaki ilişki dillendirildi. Bu derslerin organize edilmesinde S. Şuace, L. Azeşık, M. Matse, N. Sihu, Z. Beçır, R. Guaş’e, Z. Şhaşefıj gibi öğretmenler aktif olarak görev aldı.  Etkinlikte, Boleko Gunes, Bedaneko Zarine, Ğış Samir, Arıç’ Nalbek vd. öğrenciler şiirler okudular. Nehaye Ruslan, Kuyeko Nalbiy vd. yazarlarımızın yazdıkları şiirleri memnuniyet içerisinde dinledik. Şiirler Çerkes olarak yaşayabilmek için, dili, gelenek-görenekleri öğrenmenin gerekli olduğunu anlatır niteliklerdeydiler. Çedekoy Suanda, Şeş’e Svetlane, Thağepsevu Samira, Jene Mıhamed vd. öğrencilerin aldıkları teşekkürnameler ile alanda yer almalarının değeri ne ile ölçülebilirki? Bir Rus kızı olan Polina Kaperskaya’da Çerkesçe şiir okudu ve layık olduğu üzere ödülünü aldı. Toplumsal Hareket Adıge Xase Thamatesi Tl’ımşıko Ramazan, yönetim kurulu üyeleri Boleko Aslan, Ts’ık’uşo Aslan Gimnazyumun ‘Çerkesçe Ayı’ etkinliklerine iyi bir şekilde katılmış olmasını takdir ettiler. Gimnazyum Müdüresi Çıç Nuriyet, Mıgu Anjele, Mats Mariyet gibi öğretmenlere, milli elsanatları üreticisi İ;r Perevertov’a iyi-güzel adına ne varsa sahip olmaları temennisinde bulundular. Boleko Gunes, Hut’ıj Aide, Polina Kalerskaya, Arıç’ Nalbek, Ğış Samire, Dzıbe Raul, Çedekoy Muradin gibi öğrencilere de hediyeler verdiler. Çeraşe Tembot Müzesi Müdürü Z. Yunalıye Gimnazyum öğretmen ve öğrencilerini tebrik ederek hediye verdi.

Kısa bir sonuç

Öğrencilerin Çerkesçeyi daha iyi öğrenmeleri için hangi alanda daha fazla çalışmalıyız? Eğitim saatlerinin sayısının arttırılması muhakkak gerekiyor. Bunun en önemli sorun olduğunu öğretmenler bize aktardılar. Bir hafta içerisinde bir saati Çerkesçe dersine ayırmak azdır (Ç.n; burada bahsedilen dilbilgisi dersi, Adıgeyde eğitimde Çerkesçe dersi denildiğinde ‘Çerkesçe dilbilgisi dersi’ anlaşılır, bunun yanısıra Çerkes edebiyatı isminde bir başka ders daha vardır). Öğrenciler için Çerkesçe çeşitli toplantılar gereklidir. Öğrencilerin yanına ünlü şarkıcılar, tiyatro sanatçıları, yazarlar daha fazla gitmelidir. Yine öğrencilerin ihtiyacı olan (Çerkesçe) edebiyat eğitimi ve diğer sorunlardan ise ayrıca ayrıntılı olarak bahsedersek daha iyi. Gimnazyumda gerçekleştirilen etkinlik ‘Çerkes Düğünü’ ile sona erdi. Fotoğraflar etkinlik esnasında çekildi. YEMT’ITL Nurbıy Çeviri; AÇUMIJ Hilmi 04.05.2016   Kaynak: ADIGE MAK