12.04.2022 Tarihli Kaffed-Abhazfed Görüşmesi Açıklandı

"KAFFED Yönetim Kurulu, 12.04.2022 tarihinde ABHAZFED’in daveti üzerine İstanbul Abhaz Kültür Derneği’nin ev sahipliğinde düzenlenen iftar yemeğine katılım sağlamış ve sonrasında toplumsal meselelerin ve her iki kurum arasındaki sorunların ele alındığı bir toplantı gerçekleştirilmiştir. 

"Toplantı tarihi itibariyle 21 Mayıs Çerkes Soykırımı ve Sürgünü gündemi ve etkinlik hazırlıklarının yoğunluğundan dolayı konuya ilişkin bilgilendirmenin bu tarihe ertelenmesi gerekliliği hasıl olmuştur. 

"Toplantıya KAFFED adına Genel Başkan Prof. Dr. Ümit Dinçer (Şogen), Genel Başkan Yardımcısı Yasemin Oral (Watırıpha), Teşkilatlanma ve Eğitim Sekreteri Doğan Yağan (Yağan), Yönetim Kurulu Üyeleri Tülin Özgül (Hajkasım), Özen Atçı (Naje), Pelin Fidan (Bidanuk), Cankat Acı (Şavöş’ü), Furkan Soyupak (Dzapşba) ve Yasin Durmaz (Ketse) katılırken, ABHAZFED adına Genel Başkan Murat Gümüş (Maharia), Genel Başkan Yardımcısı Hakan Ander (Beygua), Teşkilatlanma Sekreteri Bülent Barış (Peçliya) ve Yönetim Kurulu Üyeleri Ümit Şahin (Aşba), İbrahim Acar (Gurzan) ve Fırat Soyupak (Dzapşba) ile denetleme kurulu üyesi Şamil Ertaş (Yaşba) katılmıştır. Toplantının gündem maddeleri ve toplantı sırasında ifade edilen bilgi ve değerlendirmeler aşağıda paylaşılmıştır:

"1- 21 Mayıs Çerkes Soykırım ve Sürgünü

ABHAZFED 21 Mayıs’ı bir yas günü olarak gördüğünü, soykırım dahil güncel politik bir mesele olarak bakmadığını, yaşananları soykırım olarak görmediğini ve sorumlunun Çarlık Rusyası olduğunu, etkinliklerinin de bu çerçevede yas ve anma şeklinde gerçekleştiğini belirtmiştir. 

"Ayrıca 21 Mayıs eylemlerinde Abhazya bayraklarının kullanılmasından rahatsızlık duyulduğunu ancak buna mâni olmanın imkansızlığını muhataplarına aktardıklarını belirterek KAFFED’in 21 Mayıs’ta Yenikapı çağrısına bireysel ve kurumsal olarak destek vermeyeceklerini, ABHAZFED’in 21 Mayıs’a ilişkin etkinliğinin geleneksel olarak Kefken’de yas havasında ritüellerle düzenleneceğini bildirmiştir. 

Öte taraftan ABHAZFED’in 21 Mayıs dahil herhangi bir politika belirlemesinde temel kıstasın Abhazya devletinin politikaları ve çıkarları ile tam uyumluluk olduğu ifade edilmiştir.

21 Mayıs’ın KAFFED’in bakış açısından ise açık bir soykırım ve sürgün olduğu, günümüz Rusya’sının bu soykırımın mirasçısı ve muhatabı olduğu ve Abhazya’nın reel politik durumunu anlamakla beraber bunun tarihin çarpıtılmasına hizmet etmemesi gerektiği tarafımızca açıklanmıştır. 

"21 Mayıs’ların tüm Kuzey Kafkasyalılar bakımından bir hak arama mücadelesinin parçası olduğu, etkinliklerin sadece yas ve anma olarak düzenlenmesinin diasporanın geleceğine hizmet etmediği gibi Rusya’nın talepleri doğrultusunda 21 Mayıs’ın apolitikleştirilmesi tavrının kabul edilebilir olmadığı da açık bir şekilde belirtilmiştir. 

"Stratejik kardeşliklerin tarihsel kardeşliklere tercih edilmesinin kardeşlik hukukuna zarar verdiği, toplumun ortak ve temel dinamiklerinden olan 21 Mayıs’a ve taşıdığı anlama karşı yabancılaşma ve sekter bir dışlamanın tarihin kartlarının yeniden dağıtıldığı bir dönemde toplum tarafından unutulmayarak not edileceği hususunda görüşler de sunulmuştur.

"Tarafların 21 Mayıs’a ilişkin yaklaşımlarındaki farklılıkların aşılamayacak oranda olduğu net bir şekilde ortaya konmuştur...

"2- Teşkilatlanma  

ABHAZFED, kurum olarak 30 üye derneği hedeflediğini bu amaçla da talep olması halinde Abhaz olan her bölgede örgütleneceğini, buradaki tek kıstaslarının talep oluşması olduğunu belirtmiştir. 

"KAFFED ise özellikle agresif örgütlenme stratejisinin bölgesel bazda yer yer gerilimlere ve toplumda karşılığı olmayan mikro ayrışmalara sebebiyet verdiğini, bu bağlamda salt teşkilatlanma saikiyle dernek açılmaması gerektiğini, toplumsal talep olmadığı halde tüm riskler göz ardı edilerek Abhaz Derneği açmak için talep yaratılmaya çalışılmasının yerel dinamiklere ters ve aykırı olduğunu, bunun toplumsal fayda değil zarar ve ayrışmalara neden olacağını geçmişten örneklerle hatırlatmıştır. 

"Yine ABHAZFED üyesi derneklerce KAFFED üye derneklerine ve KAFFED’e dönük yapılmış olan karalayıcı, “Gürcistan destekçisi” gibi argümanların KAFFED tabanında yarattığı rahatsızlık hatırlatılarak kurumsal iletişimde bu gibi hususlara da dikkat edilmesi gerektiği, karşılıklı hassasiyetlerin gözetilmesi ve nezaketin korunması gerektiği ifade edilmiştir.

"3- Temel Sorunsallar

KAFFED, özellikle ABHAZFED’in kuruluş sürecindeki tutum ve davranışlarına bağlı olarak yaşanan tartışmaların toplum üzerindeki ayrıştırıcı ve dinamiklerini zedeler hale gelmesinin başlıca bir sorun olduğu ve bu durumun etkilerinin bugün hala sürdüğü, bu sorunun temelinde yer alan tutum ve davranışlarla alakalı onarıcı eylem ve söylemlerin geliştirilmesinin toplumsal gelecek açısından yararlı olacağı hususlarını ifade etmiştir. Bunların gerçekleşmesi ve çatı örgütler arası hukukun düzeltilmesi için de bugünkü sorunların temelini oluşturan konularda özür dilenmesi halinde bölgesel manada iletişimin başlamasına öncülük edilebileceği ve tabanın da temel beklentisinin bu yönde olduğu hususu da belirtilmiştir. 

"ABHAZFED ise, yaşanan sorunlara ilişkin yapıcı adımların atılması ve diyalog zemininde istişarelerde bulunulması gerektiğinin önemini belirtmiştir.

Ayrıca, 2015 seçimlerinden önce HDP heyetinin dönem eş genel başkanı Selahattin Demirtaş ile beraber KAFFED’i ziyareti sonrasında ABHAZFED tarafından yayınlanan “tüy diktiniz” gibi doğrudan hakaret içeren ifadelerin yer aldığı “Bravo Kaffed Yönetimi” başlıklı bildiri hususu da KAFFED yönetim kurulu üyeleri tarafından gündeme taşınmış ve kurumlar arası ilişkilerin tesis edilebilmesi için bu bildiri ile alakalı olarak da kurumsal özür dilenmesi gerektiği ifade edilmiştir.  Abhazfed yönetimi ise bildiri ile alakalı özür dileyebilmelerinin mümkün olmadığını belirtmiştir.

"4- Abhazya bağlamında STK olmaya yönelik bakış açısı farklılıkları

ABHAZFED yetkilileri, ABHAZFED’in kuruluşundan itibaren Abhazya’nın isteği doğrultusunda kurulduğunu, Abhazya’nın kendi adını taşıyan bir sivil yapıya ihtiyacı olduğunu, ABHAZFED kuruluş ve gelişme sürecinin de bu minvalde ele alınması gerektiğini belirtmiştir. Bu bağlamda temel politika belirleyicinin Abhazya Cumhuriyeti Devleti ve organları olduğu ve bunun haricinde bağımsız politika geliştiremeyeceklerini ifade etmiştir. KAFFED yönetim kurulu üyelerimiz ise, Abhazya devletinin diaspora siyasetini ve ilişkilerini sadece ABHAZFED üzerinden yürütmesinin Abhazya’nın diaspora ile çok-boyutlu ve çok-taraflı ilişki geliştirmesine engel teşkil ettiği, diasporanın ABHAZFED dışında örgütlü bulunan kesiminin Abhazya meselesine yabancılaşmasına sebebiyet verdiği, ABHAZFED’in kurumsal statüsünün bir STK olmasına rağmen toplumsal söylem ve eylemlerinde bir STK’dan ziyade devlet kurumu gibi davranmasının toplumda çelişki yaratmakla kalmayıp kurumlararası iletişimin zemini açısından da belirsizlik yarattığı, Abhazya’nın Türkiye’de tam yetkili bir temsilcisinin zaten olduğu hususlarını ifade etmiştir. Öte taraftan ABHAZFED’in Türkiye’deki Abazaları temsil eden tek kurum olmadığı, diasporada ABHAZFED’e üye olmayan çok sayıda Abazanın bulunduğu ve Abhazya devleti tarafından ABHAZFED’e tanınan yetkilerin aynı şekilde KAFFED’e de tanınması gerektiği bu amaçla da Abhazya Devleti temsilcisi ve Geri Dönüş Komitesi ile yürütülmekte olunan çalışmalara devam edileceği de tarafımızca belirtilmiştir.

"5- Adigelere Abhazya vatandaşlığı ve geri dönüş hakkı tanınması meselesi

ABHAZFED, Abhazya Devletinin, Adigelere de vatandaşlık ve geri dönüş hakkı vermesi gerektiğini düşündüklerini ve bu konuyla alakalı Abhazya Parlamentosunda girişimlerde bulunulduğunu, yeni seçilen meclisin çalışmaya başlaması ile bu yasa değişikliğinin meclis gündemine taşınacağını ve ABHAZFED’in bu hususun takipçisi olacağını belirtmiştir. KAFFED yönetimi ise bu girişimin olumlu karşılanacağını, dahası Abhazya devletinin bugüne kadar Adigeler dahil diasporadaki diğer Kafkas halklarına ilişkin vatandaşlık ve geri dönüş hakkı tanımamasının Abhazya’nın kurucu değerleri ile çeliştiğini, Abhazya’nın yalnızlaşmasına ve ciddi bir demografik potansiyelden mahrum kalmasına neden olduğunu ve bu durumun ivedilikle düzeltilmesi için gerekli girişimlerin yapılabileceğini belirtmiştir.

"6- DW Haberi sonrası oluşan gündem ve ABHAZFED’in tutumu

KAFFED 2021 Genel Kurulu tarihinde DW Türkçe Youtube hesabında yayınlanmış olan asimilasyona dönük video içeriğe ilişkin KAFFED özelinde Çerkeslere dönük başlatılan linç kampanyasına dair ABHAZFED’in sessiz kalmasının yadırgandığı, kamuoyu ile paylaşım yapılmadığı konusunu iletmiştir. KAFFED’in Aydınlık grubu medyası başta olmak üzere “fonculuk” suçlaması üzerinden “hain, yabancı ajanı” gibi iler tutar yanı olmayan tezviratlara maruz bırakılması karşısında en azından dayanışma duygusu içerisinde bir açıklama yapılmamasının doğru olmadığı iletilmiştir. Bunun üzerine ABHAZFED, yönetimlerinin Aydınlık grubu ile özelden irtibata geçerek ilgili yazıların kaldırılması dahil gerekli girişimleri yaptıklarını ancak bunları kamuyla paylaşmadıklarını belirtmiştir.

ABHAZFED Genel Başkanı Murat Gümüş, yönetim kurulu üyeleri ve İstanbul Abhaz Kültür Derneği’ne ev sahiplikleri için teşekkür eder; Federasyonumuzun şeffaflık ilkesi doğrultusunda, yapılan görüşmelerimizin içeriklerini açık bir şekilde toplumumuzun dikkatine sunarız

Kafkas Dernekleri Federasyonu